چکیده:
مدلهای تعالی سازمانی ابزاری قدرتمند در ارزیابی عملکرد سازمانها بشمار میآیند و بسیاری سازمانها در جهان از این ابزارها بهره جسته اند. در این سالها سازمانهای ایرانی هم برای ارزیابی عملکرد خود یکی از رایجترین این مدل ها یعنی مدل تعالی بنیاد کیفیت اروپا (EFQM) را به کار گرفته اند. از آنجا که بررسی تطبیقی نتایج چنین ارزیابیهایی میتواند در درک و بهبود سازوکارهای ارزیابی عملکرد راهگشا باشد، مقایسه عملکرد سازمانها با ابعاد ساختاری و محتوایی متفاوت(کوچک/بزرگ، دولتی/ خصوصی، خدماتی/ تولیدی و غیره) اهمیت می یابد. این نوشته بنا دارد بررسی مقایسه ای نتایج ارزیابی بر اساس مدل EFQM را بر اساس متغیر اندازه (کوچک/بزرگ) پی بگیرد. این پژوهش پیمایشی-توصیفی برای جامعه شرکتهای تحت پوشش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران انجام میشود و فرض وجود تفاوت در معیارهای 9 گانه تعالی سازمانی در سازمانهای بزرگ و کوچک به آزمون گزارده میشود. با توجه به نوع توزیع یافته ها، روش آماری مورد استفاده آزمون لون و آزمون تفاوت میانگینهای دو جامعه است. نتایج پژوهش نشان میدهد که در معیارهای توانمندسازهای مدل EFQM بین سازمانهای بزرگ و کوچک تفاوت معناداری وجود ندارد ولی در معیارهای نتایج میتوان تفاوت هایی را سراغ گرفت.
خلاصه ماشینی:
در این نوشتار هم چنین رویکردی پی گرفته میشود و با نمونه گیـری از سـازمان هـای تحـت پوشش سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و بهره گیری از متغیر تعدیل گر اندازه (کوچـک / بزرگ ) به آزمون فرضیه ها مرتبط با سطح تعالی عملکرد پرداخته میشود کـه شـرح دقیـق مـدل پژوهشی و فرضیات در بخش های بعدی آورده شده است و در نهایت بر مبنای تجزیـه و تحلیـل صورت گرفته به نتیجه گیری در این زمینه میپردازد.
فرضیه ٢-٣: تعالی نتایج کارکنان سازمان های کوچک و سازمان های بزرگ بخش صـنعت ایـران با یکدیگر متفاوت است .
جدول ١: بخشی از پرسشنامه پژوهش (رجوع شود به تصویر صفحه) یافته های پژوهش داده های گردآوری شده از ٤٥ شرکت کوچک و بزرگ بر اساس امتیاز معیارهای تعالی سازمانی شامل : رهبری، خط مشی و راهبرد، منابع انسانی، مشارکت ها و منـابع ، فراینـدها، نتـایج مشـتری، نتایج کارکنان ، نتایج جامعه ، نتایج کلیدی عملکرد، امتیاز کل ، امتیاز توانمندسـازها و امتیـاز نتـایج مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت ، آماره های توصیفی نتایج بـه دسـت آمـده بـه تفکیـک انـدازه (بزرگ و کوچک ) و معیارهای تعالی سازمانی به قرار (جدول ) است : جدول ٢: آماره های توصیفی نتایج به دست آمده به تفکیک اندازه (رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) با توجه به آماره های توصیفی ملاحظه میشود به صورت کلی بدون توجـه بـه عامـل انـدازه ، میانگین امتیاز نتایج از میـانگین امتیـاز توانمندسـازها کـوچکتر اسـت و همچنـین در معیارهـای توانمندساز، سازمان های کوچک و بزرگ از امتیاز تقریبا مشابهی برخوردارند.