چکیده:
میزان مشارکت زنان در بازار کار ایران بر خلاف روندهای جهانی پایین است. از عوامل مهم اثرگذار بر مشارکت زنان در بازار کار، تصمیمات مربوط به بازنشستگی و تمایل به کار در سنین پس از میانسالی است. این مقاله با مطالعه پیمایشی، عوامل موثر بر مشارکت و بازنشستگی زنان مسن در بازار کار شهر تهران را بررسی کرد. بر اساس نتایج تحلیل دادههای مقطعی شهر تهران در سال 1387، بیش از 55 درصد زنان جامعه نمونه زودتر از موعد بازنشسته شده اند و حدود 20 درصد از جمعیت زنان مورد مطالعه پس از بازنشستگی مجددا شاغل شدهاند. نرخ مشارکت زنان در دوران بازنشستگی و سالخوردگی بسیار پایین است. بر اساس نتایج مدل رگرسیونی لاجیت، هر چه زنان در سن بالاتری بازنشسته شوند، شانس مشارکت آنها در بازار کار پس از بازنشستگی کاهش مییابد و زنان بر عکس مردان تمایل زیادی به بازنشستگی زودهنگام به عنوان عاملی برای خروج از بازار کار دارند. بیماری زنان و همسران آنها شانس خروج زنان از بازار کار را افزایش داده و بر عکس برخورداری از تحصیلات عالی و تخصص، حضور آنها در بازار کار در میان سالی و پس از آن را افزایش داده و متاهل بودن و افزایش هزینه های زندگی نیز مشارکت آنها در بازار کار را افزایش داده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی عوامل مؤثر برمشارکت و بازنشستگی زنان مسن در بازار کار: مطالعه موردی شهر تهران حسن محمدغفاری * دانشجوی دکتری اقتصاد دکتر لطفعلی عاقلی استادیار دانشگاه تربیت مدرس / چکیده میزان مشارکت زنان در بازار کار ایران بر خلاف روندهای جهانی پایین است .
مسأله این است که آیا بازنشستگان ، پس از بازنشستگی تمایل به خروج از بـازار دارنـد یـا خیر؟ افرادی که از مزایای بازنشستگی استفاده مـی کننـد، ممکـن اسـت دوبـاره بـه بـازار کـار بازگردند، اما انگیزه آنها برای حضور بالفعل و مشارکت در بازار کار متفـاوت اسـت .
هیل ٢(۲۰۰۲)درپژوهشی پیمایشی یکی از انجمن های زنـان را بـه عنـوان جامعـه آمـاری بررسی کرده ومتغیرهایی مانند گروه سنی ، وضـعیت اسـتخدام ، نـوع اسـتخدام (تمـام وقـت یـا پاره وقت )،تحصیلات ، اعضای خانوار، تأهل وصنایعی را که این زنان را بـه تفکیـک سـنی بـه خدمت گرفته اند، بر نرخ مشارکت زنان مسن در بازار کار مؤثر دانسته است .
۵‐۱‐ عوامل تعیین کننده بازنشستگی زودهنگام درایران ١ شناسایی و بررسی تأثیر متغیرهای مختلف از جمله ویژگی های جمعیتی و اجتماعی افراد، کیفیت زندگی ، وضعیت سلامتی ورفاه ، تحصیلات ،تخصص ، ویژگی های فردی و شغلی افراد و اعضای خانواده آنها بر مشارکت نیروی کار درسنین میان سالی و کهن سـالی از اهـداف ایـن پژوهش است .
بنابراین ، در این پژوهش برای بررسی دقیق تر مشارکت زنان میان سالو مسن در بازار کار، دربارة وضعیت فعالیت اقتصادی و اشتغال آنها پس از بازنشستگی نیز بحث می شـود.