چکیده:
در سال های اخیر افزایش سریع جمعیت شهری و شهرنشینی، موجب افزایش تراکم مسکن و فشردگی فضاهای شهری و در نتیجه هویدایی نیاز بیشتر به هوای سالم و محیط سالم شده است و در شرایط رشد فزاینده بیماری های روحی و روانی، افزایش استرس و توسعه آلودگی های شهری، توجه و نیاز شهروندان به مکان های با طراوت سبز و تفرجگاهی توسعه یافته است. در چنین شرایطی، لزوم تحقیق، پرده گشایی و تحلیل وضعیت کاربری های سبزشهری، هرچه بیشتر مطرح می گردد. هدف این تحقیق، بررسی و تحلیل سیر تحول تاریخی ایجاد پارک و فضاهای تفرجگاهی در شهرهای استان آذربایجان شرقی در طی سده اخیر با استفاده از مدل تحلیلی «گرانز» است تا بیانگر تفاوت ها و مشابهت هایی بین اندیشه های تئوریک و اقدامات اجرایی در مقوله فضای سبز در شهرداری ها باشد. روش مورد استفاده در تحقیق روش مقایسه ای- تحلیلی است و بخش عمده اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق تکمیل پرسشنامه ویژه تحقیق به دست آمده و بخش دیگری نیز با استفاده از آمارهای موجود و کتابخانه ای حاصل شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد: در نگرش شهرداری ها و مشاوران تهیه کننده طرح های شهری، به انواع فضاهای سبزشهری تفاوت های زیادی وجود دارد و این امر با اندازه جمعیتی و طبقه شهری در ارتباط بوده است. همچنین، مشابهت هایی در الگوی ترکیب پارک های شهری در ایران و جهان با توجه به مدل «گرانز» مشاهده نمی گردد و با توجه به موفقیت نسبتا ناچیز طرح های توسعه شهری در ایجاد فضاهای سبزشهری، با تحقق 8/26٪ پیشنهادهای طرح ها، لزوم تلاش بیشتر در ایجاد فضاهای سبزشهری، خصوصا ایجاد پارک هایی از نوع اول و پنجم مدل «گرانز» به عنوان بهترین راه کار، مطرح است.
خلاصه ماشینی:
"از این رو، این تحقیق در استمرار فعالیت های اجرایی و پژوهشی قبلی و با احساس وجود مشکل جدی در این زمینه، می کوشد با بررسی فاصلة اندیشه های تئوریک تا اجرا، در عرصة فضاهای سبزشهرهای استان آذربایجان شرقی بر اساس مدل تحلیلی"گرانز"، راه حل هایی برای مشکل و مسألة صورت بندی شده، ارائه نماید، تا با بهره مندی شهرهای استان از نتایج تحقیق، بتوان تحولی در دیدگاه متولیان امر"فضای سبزشهری" ایجاد و حرکت ها را به سوی طراحی و اجرای شهرهایی با ابعاد سبز بیشتر و ایجاد "محیط زیست سالم شهری و انسانی" هدایت نمود.
شکل شماره 3- فرایند برنامه ریزی فضای سبزشهری با هدف های متغیر اجتماعی و اکولوژیکی، مآخذ: مطالعات نگارندگان از این رو، اندیشۀ بهره گیری از مدل گرانز در تحلیل گونه شناسی پارک ها و فضای سبز شهرهای کشور و نمونۀ تحقیقی شهرهای استان آذربایجان شرقی با توجه به گام های نخست در فرایند برنامه ریزی فضای سبز مطرح می گردد تا مشخص نماید آیا پارک ها و فضاهای سبزشهرهای کشور نیز با تغییرات در ایده های طراحی مواجه بوده اند یاخیر؛ تا اینکه بتوان با بررسی و آنالیز وضع موجود گام های بعدی برنامه ریزی را با موفقیت پیمود.
2 5 – پارک طبیعت 0 0 جمع 281 100 مأخذ: مطالعات نگارندگان با اخذ اطلاعات در قالب پرسشنامه از شهرداری های استان، 1388 با انطباق ویژگی های پارک ها وتفرجگاه های شهری ایجاد شده در طی هشت دهة گذشته در شهرهای استان با ویژگی نوع پارک مدل گرانز، نتایج تحقیق نشان داد که از مجموع 281 پارک و تفرجگاه شهری احداثی در شهرهای مورد بررسی (جدول شماره 3) بیشترین فراوانی مربوط به پارک نوع چهارم به تعداد 203 مورد و کمترین فراوانی مربوط به پارک نوع سوم، پارک تفریحی با تعداد چهار مورد بوده است."