چکیده:
مقاله ی حاضر، ضمن مروری بر جریان نقد ادبیات کودک و نوجوان ایران از مشروطه تا کنون، نشان داده است که این جریان هرچند رو به رشد بوده اما با رویکردی آسیب شناسانه، بیشتر بر دو قالب ویژه تاکید داشته است: نخست، ارائه ی فهرست کتاب های مناسب و دوم، نقدهای مفصل و تخصصی. این دو شیوه با وجود برخورداری از ارزش، کاربردهایی محدود دارند. از این رو نمی توانند به تنهایی جریان نقد را موثر، فراگیر و نهادینه کنند. پیشنهاد مقاله ی حاضر این است که افزون بر توجه به ارزش های هر دو شیوه ی پیش-گفته، به راهی میانه نیز اندیشیده شود. این راه، معرفی کتاب در سطح کلان و پرشمار، در قالب نشریه و یا فضای مجازی است. معرفی کتاب در همان حال که محدودیت هایی دارد، از ظرفیت هایی ویژه نیز برخوردار است.
In this paper the development of criticism of children and young adult's literature from the time of Constitutional Revolution in Iran to the present is studied to show its overall progressive state. This development has indeed continued but mostly in two aspects; one is presenting a list of suitable books and the second is long specialized critiques. Though valuable، these two aspects have limited uses and cannot، on their own، help spread and establish the current of criticism. The paper suggests paying attention to another aspect as well، that is، book review، on a large scale in paper journals or on the virtual space. Book reviews have their limitations but can enrich the domain of children's literature.
خلاصه ماشینی:
com چکیده مقالهی حاضر، ضمن مروری بر جریان نقد ادبیات کودک و نوجوان ایران از مشروطه تا کنون، نشان داده است که این جریان هرچند رو به رشد بوده اما با رویکردی آسیبشناسانه، بیشتر بر دو قالب ویژه تاکید داشته است: نخست، ارائهی فهرست کتابهای مناسب و دوم، نقدهای مفصل و تخصصی.
تاسیس چهار نشریه در کانون و انتشار کتاب ماه کودک و نوجوان در این مقطع، نشریات نظری دیگری از سوی کانون پرورش فکری به چاپ میرسند، همچون: - فصلنامهی پویش، به عنوان نشریهای تخصصی برای بزرگترها دربارهی هنر و ادبیات کودکان و نوجوانان، در سال 1368 سه شماره زیر نظر انتشارات کانون و بعد دو شماره در سال 74 و یک شماره در سال 77 به سردبیری رضا رهگذر.
ب. مجموعه نقدهایی بر کتابهای کودک و نوجوان، مانند نگاهی به ادبیات کودکان، قبل و بعد از انقلاب (دو جلد)، (رهگذر، 1368)، صمد بهرنگی آن گونه که بود (رهگذر، 1372)، نقد و بررسی شعر کودک (علیپور، 1379)، شعر در حاشیه؛ پژوهشی در شعر کودک و نوجوان (سیدآبادی، 1380)، صمد بهرنگی و ماهی سیاه دانا (طاهباز، 1380)، وقتی سایهها سنگ میشوند (نقد شعر کودک) (ابراهیمی،جعفر، 1381)، در مسیر تند باد (بررسی 20 سال ادبیات داستانی دفاع مقدس ویژهی کودکان و نوجوانان)، (رهگذر، 1381)، ، صمد ساختار یک اسطوره، (محمدی [و] عباسی، 1382)، صمد بهرنگی (مجموعهی تاریخ شفاهی ادبیات معاصر ایران) (باژن، 1382)، عروسکهای خدا (نقدهایی دربارهی کتابهای کودک و نوجوان)، (کاشفی، 1382)، شعر کودک از آغاز تا امروز (گرمارودی، 1382).