چکیده:
هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی تطبیقی وبسایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با وبسایتهای کتابخانههای ملی کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه، از بعد دسترسپذیری است. روش پژوهش : روششناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است که با استفاده از سیاهه وارسیای، مشتمل بر13 مولفه، وبسایت های کتابخانه های ملی جامعه (11 مورد) مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافتهها : با توجه به امتیاز وبسایت شاخص فرضی، 77 امتیاز (که در آن کلیه مولفهها 100 درصد رعایت گردیده است)، وبسایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با دارا بودن تمامی مولفهها، و کسب77 امتیاز (100 درصد) در رده اول، کویت و عربستان با 76 امتیاز (7/98 درصد) در رده دوم، قطر با 74 امتیاز (1/96 درصد) در رده سوم، سوریه با 72 امتیاز (5/93 درصد) در رده چهارم، یمن و اردن با 70 امتیاز (9/90 درصد) در رده پنجم، لبنان با 65 امتیاز (4/84 درصد) در رده ششم، امارات متحده عربی با 59 امتیاز (7/76 درصد) در رده هفتم، و عراق با 58 امتیاز (3/75 درصد) در رده هشتم قرار گرفتهاند. نتیجهگیری : بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانههای ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه گواه آن است که کمترین میزان رعایت مولفههای دسترسپذیری، مربوط به وبسایت کتابخانه ملی عراق، با 3/75 درصد، و بیشترین آن، معادل با 100/0 درصد مربوط به وبسایتهای کتابخانههای ملی کشور ایران و ترکیه است. این امر گرچه نشان از رعایت بالای مولفههای دسترس پذیری در وبسایتهای جامعه مورد مطالعه دارد، اما به معنای رعایت 100 درصدی مولفههای دسترسپذیرس در تمامی آنها نیست. از این رو، نتایج حاصل از این تحقیق میتواند ارمغانهایی را برای دستاندرکاران و طراحان وبسایتهای کتابخانههای ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه ( به تفکیک مولفههای مطرح شده در سیاهه)، به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقهای دربرداشته باشد.
خلاصه ماشینی:
روش پژوهش: روش شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است که با استفاده از سیاهه وارسی،ای مشتمل بر ۱۳ مؤلفه وب سایت های کتابخانه های ملی جامعه مورد نظر (۱۱) (مورد مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت یافته ها: با توجه به امتیاز وب سایت شاخص فرضی، ۷۷ امتیاز (که در آن کلیه مؤلفه ها ۱۰۰ درصد رعایت گردیده است وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با دارا بودن تمامی مؤلفهها و کسب ۷ امتیاز (۱۰۰) درصد در رده ،اول کویت و عربستان با ۷۶ امتیاز (۹۸۷ درصد) در رده دوم قطر با ۷۴ امتیاز (۹۶/۱ درصد در رده سوم سوریه با ۷۲ امتیاز (۹۳/۵ درصد در رده چهارم یمن و اردن با ۷۰ امتیاز (۹۰/۹ درصد) در رده پنجم لبنان با ۶۵ امتیاز (۸۴/۴ درصد در رده ششم امارات متحده عربی با ۵۹ امتیاز (۷۶/۷ درصد) در رده هفتم و عراق با ۵۸ امتیاز (۷۵/۳ درصد) در رده هشتم قرار گرفته اند.
این امر گرچه نشان از رعایت بالای مؤلفه های دسترس پذیری در وب سایتهای جامعه مورد مطالعه دارد اما به معنای رعایت ۱۰۰ درصدی مؤلفههای دسترس پذیرس در تمامی آنها نیست از این رو نتایج حاصل از این تحقیق میتواند ارمغانهایی را برای دست اندرکاران و طراحان وب سایتهای کتابخانه های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه به تفکیک مؤلفههای مطرح شده در سیاهه به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه ای در برداشته باشد.
از این منظر، در حال حاضر، ضعفها و مشکلاتی در دیدگاههای نظری دیده می شود؛ از جمله شناسایی عناصر و ویژگی های مهم در طراحی وب سایت دانشگاهی بنابراین در پژوهش یاد شده که از نوع کاربردی است با استفاده از شیوه ارزیابانه، کاربردپذیری وب سایتهای دانشگاههای صنعتی کشور، که در زمان انجام این تحقیق تعداد آنها به هفت مورد می رسید، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.