چکیده:
رهیافت های گوناگونی در مطالعه ابعاد امنیت ملی وجود دارد. افراد و رهبران کشورها نگاه متفاوتی به امنیت ملی دارند. بررسی آراء و اندیشه های راهبران کشورها در این مورد می تواند نشاندهنده نگرش آنها به امنیت ملی و تعیینکننده اولویت های آنان در برخورد با مسایل و مشکلات امنیتی باشد.
این مقاله نگاهی دارد به آرا و اندیشه های امام خمینی(ره) در مورد ابعاد گوناگون امنیت ملی. پرسش اصلی مقاله این است که امام خمینی(ره) چه نگاهی نسبت به ابعاد گوناگون امنیت ملی داشت و این نگرش با کدامیک از رهیافت های موجود در این زمینه، نزدیکتر است؟ روش نوشتار حاضر برای درک و تبیین ابعاد امنیت از دیدگاه امام خمینی(ره)، ارزیابی و بازندیشی در مجموعه سخنرانی ها، پیام ها، مصاحبه ها و همچنین سیره عملی ایشان است. یافته های پژوهش نشان می دهد امام خمینی(ره)، فراتر از بعد دنیوی و علاوه بر آن، به بعد اخروی امنیت اصالت داده و در عین حال، در جنبه مادی یا دنیوی نیز اهمیت والاتری برای بعد سیاسی امنیت قائل بودهاند.
There are many approaches for national security studies and the leaders and the people view national security from different perspectives. A consideration of these views can indicate this difference and the concerned priorities in dealing with security problems. Looking at Imam Khomeini views and thinking on several aspects of security، this paper’s main question is as follows: what was the view of Imam Khomeini regarding aspects of security and which security approach is closer to this view? To answer this question، the paper focuses on Imam Khomeini’s speeches، messages، interviews as well as his practices. Lastly، the findings are indicating that rather than the mundane aspect of security، the otherworld aspect was more important for Imam Khomeini and even within the mundane aspect، political aspect was more important for him.
خلاصه ماشینی:
آنچه در این مقاله مورد بررسی و تبیین قرار خواهد گرفت،این است که امنیت به مفهومعام و به طور خاص در اندیشه و آراء امام خمینی(ره)،چه ابعاد و جنبههایی دارد.
آنچه در این مقاله مورد بررسی و تبیین قرار خواهد گرفت،این است که امنیت به مفهومعام و به طور خاص در اندیشه و آراء امام خمینی(ره)،چه ابعاد و جنبههایی دارد.
فرضیه اصلی مقاله اسن است که امام خمینی(ره)متأثر از رویکرد هستی شناسانه،انسان شناسانه و جامعه شناسانه خویش،نگاهی فرادنیوی به مقوله امنیت داشته و بر همیناساس،ایشان فراتر از رویکردهای موجود،امنیت را حتی در سطح ملی و اجتماعی آن،درخدمت فرآیند شدن و غایت انسان-نیل به سعادت دنیوی و اخروی-دانسته و از این رو،ابعاد،متنوع تری برای امنیت قائل بودهاند.
برای فهم بهتر نگرش امام به مقوله امنیت و ابعاد مختلف آن،میبایست اولا غور و تأملی در مبانی هستی شناختی،انسان شناختی و جامعه شناختی ایشانشود،چون به نظر میرسد موضوع امنیت همچون سایر مفاهیم و موضوعات سیاسی واجتماعی،اجزایی از یک مجموعه فکری کلی و منسجم هستند که متأثر از نوع نگاه ایشان بهعالم و آدم و اجتماع شکل میگیرند.
اگر امنیت ملی را شرایط و فضایی بدانیم کهطی آن هر ملت قادر است از ارزش های مورد نظر خویش محافظت نمایدم و در جهت ذیل بهآنها گام بردارد،بدیهی است این موضوع را به عنوان یکی از کارویژههای اساسی دولت ها،میتوانیم در آثار و سخنان امام(ره)در قالب واژهها و مفاهیم مختلف شناسایی نموده و با غوردر آنها،به هدف اصلی خود که همانا تبیین ابعاد امنیت در اندیشه امام خمینی(ره)است،دستیابیم.