چکیده:
در سال های اخیر و به دنبال نگارش تاریخ های مبتنی بر داده های شفاهی، بسیاری خواسته یا ناخواسته سنت شفاهی و تاریخ شفاهی را با هم یکی انگاشته و در تعریف معنا و تبیین اصطلاح تاریخ شفاهی دچار سهوهایی بنیادی شده اند. گردآوری داده های تاریخی براساس روایات و اخباری که سینه به سینه نقل شده اند پیشینه ای به مراتب طولانی تر از روش علمی تاریخ شفاهی؛ یعنی، گردآوری اطلاعات تاریخی بر مبنای مصاحبه هدفمند، فعال و آگاهانه دارد. تاریخ شفاهی تفاوت هایی بنیادی با سنت شفاهی دارد. سنت شفاهی شیوه و راه انتقال ساز و کارهای فرهنگی و عمومی از نسلی به نسل دیگر است. اگرچه سنن شفاهی در جوامع گوناگون شباهت هایی با یکدیگر دارند، عواملی چون گوناگونی نژاد، اختلاف مذاهب و جغرافیای طبیعی و انسانی تفاوت هایی اساسی در آنها ایجاد کرده است. تاریخ شفاهی، که امروزه در گردآوری شواهد، مدارک و تولید اسناد از روش های علمی بهره می برد، در تحقیقات خود به طور عمده از روش مصاحبه استفاده می کند. از این شیوه زمانی به طور گسترده و علمی استفاده گردید که ضبط صوت های قابل حمل اختراع شد و ذخیره سازی شاهد گفتاری را ممکن نمود. همچنین تداوم و توسعه دموکراسی در دنیای مدرن، عملکرد این شیوه را به تمامی طبقات و اقشار جامعه مدنی گسترش داد. بنابراین، در این مقاله ضمن بازکاوی سنت شفاهی و پیشینه آن در جوامع مختلف و تبیین ویژگی ها و کارکردهای اساسی آن، به مقایسه تحلیلی سنت شفاهی با روش علمی تاریخ شفاهی پرداخته می شود.
In recent years، proceeding written data based on oral histories has been considered as part of the oral traditions of oral history. The fundamental error of this view is clear when defining the term “oral history”، which is: the act of collecting historical data based on narratives and stories that have been quoted orally. This definition precedes the scientific method of “oral history”، i.e. gathering historical information based on targeted، active and informed interviews.
Oral history is fundamentally different from that of oral tradition; oral tradition is a way of transmitting general cultural issues from one generation to another. In different societies oral traditions share some similarities with each other despite the fact that various factors such as race، religion as well as natural and human geography have caused fundamental differences.
Oral history، as used currently، refers to the act of collecting evidence and documents، through various scientific methods، mainly active interviewing. Previously، portable voice recorders were commonly used which was employed scientifically and more extensively; thus، it were possible to store the oral evidence. Moreover، the expansion and development of democracy in the modern world spreads the functions of such methods to all classes and strata of civil society.
This paper aims to، in addition to revising of oral tradition، to provide further details on its background and functions in different communities. Also an analytical comparison between oral tradition and oral history will be discussed.
خلاصه ماشینی:
نخست اینکه سنت شفاهی،به ویژه در جوامع کم &%00810ITPG008G% قدمه تاریخ به عنوان اساسی و ابتداییترین دانش وآگاهی فردی و جمعی،جایگاه والایی از ابتدا داشته وسنت شفاهی و حاکمیت فرهنگ شفاهی بر روندتاریخ،تاریخگری،تاریخداری و تاریخیت تأثیرمستقیم و مهمی داشته است.
این دسته ازنویسندگان،حاکمیت فرهنگ و سنت شفاهی و انتقالسینه به سینۀ روایتها،داستانها و افسانهها از افرادکهنسال به جوانان در میان ملتهای باستانی یا نقلتاریخ و خاطرۀ گذشته به وسیلۀ مردم را نخستیننمونههای تاریخ شفاهی محسوب کردهاند(رک:نیک-نفس،1385:173؛حسن آبادی،1385:24).
این در حالی است کهتحقیقات در مورد تاریخ شفاهی به نیمۀ دوم قرن بیستمباز میگردد:دونالد ریچ (Donald Richie) در Doing Oral History ،پائول تامپسون (Paul Thompson) در کتاب The Voice of The Past ،آلیستار تامسون (Alistar Thomson) و رابرت پرکس (Robert Perks) در کتاب The oral history reader ومایکل بنتلی (Michael Bentley) و دیگران درمجموعۀ Companion to Historiography) دربارۀفلسفه،روششناسی،سازوکار مصاحبه،دادههایحاصل از روش تاریخ شفاهی و آرشیو شفاهیتحقیقاتی مفصل انجام دادهاند.
این در حالی است کهتحقیقات در مورد تاریخ شفاهی به نیمۀ دوم قرن بیستمباز میگردد:دونالد ریچ (Donald Richie) در Doing Oral History ،پائول تامپسون (Paul Thompson) در کتاب The Voice of The Past ،آلیستار تامسون (Alistar Thomson) و رابرت پرکس (Robert Perks) در کتاب The oral history reader ومایکل بنتلی (Michael Bentley) و دیگران درمجموعۀ Companion to Historiography) دربارۀفلسفه،روششناسی،سازوکار مصاحبه،دادههایحاصل از روش تاریخ شفاهی و آرشیو شفاهیتحقیقاتی مفصل انجام دادهاند.
E} تاریخ شفاهی در بازنمایی گذشته بهطور مستند ومطمئن موفقتر است و حتی میتواند برخی ازرسالتهای سنت شفاهی مانند انتقال تجارب فرهنگیرا نیز انجام دهد.