خلاصه ماشینی:
"احیای آسیای مرکزی:اسلام یا ناسیونالیسم؟ Ahmad Rashid,The Resurgence of Central Asia^Islam or Nationalism?(Karachi^Oxford University Press,1994) در این کتاب نویسنده بر آن است تا تصویری از دو نیروی تعیینکننده در سرنوشت آسیای مرکزیبه دست دهد:اسلام و ناسیونالیسم.
پنج فصل از فصول کتاب به پنج جمهوری آسیای مرکزی(ازبکستان،قزاقستان،قرقیزستان،تاجیکستان،ترکمنستان)با تأکید بر نقش اسلام و ناسیونالیسم اختصاص یافته است.
Ahmed Agaoglu نویسنده معتقد است که نه فقط آزادیهای ناشی از پرسترویکا،بلکه شکست نیروی روسی از مجاهدینافغان،کنجکاوی عمومی را نسبت به اسلام و نقش سیاسی آن برانگیخت.
خیزش ملتهای جدید Nadia Diuk and Adrian karatnycky,New Nations Rising(New York,1993) نویسندگان کتاب معتقدند عامل اصلی تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و افول کمونیسم،نیرویستیهندۀ ناسیونالیسم بود زیرا حرکتهای ناسیونالیستی بود که توانست تودههای مردم را بر ضد نظام توتالیتربسیج کند و حتی کودتای 1991 را ناکام سازد.
بنابر نوشتۀ این کتاب اوجگیری ناسیونالیسم در میان غیر روسها عمدتا ناشی از تبعیضهای آشکاریبود که کرملین در طی چند دهه در حق آنان روا داشته بود."