چکیده:
در آغاز بیست و نه سوره از سورههای قرآن کریم، یک یا چند حرف از الفبای عربی به
چشم میخورند که باید جدای از یکدیگر و دقیقا مانند حروف الفبا خوانده شوند.این
حروف«حروف مقطعه»نام دارند و در زبانهای اروپایی از آنها به حروف اسرار آمیز یاد
میشود.راز گشایی از معنا و مقصود این حروف در چهارده قرن گذشته از مسائل مورد توجه
دانشمندانه مسلمان بوده و در سدههای اخیر نیز توجه اسلام شناسان غربی را به خود
جلب کرده است.نوشتار حاضر، ترجمه بخشی از مقاله«قرآن»مندرج در (دایرة المعارف اسلام
ویرایش دوم)، نگارش 1.ت.ولش است.وی در این مقاله ضمن ارائه پارهای از آرای
پیشینیان، به بیان نظریات گوناگون خاور شناسان و گاه برخی از مسلمانان متجدد
میپردازد.ارزش این مقاله در (1). hcleW.T.A
خلاصه ماشینی:
"هیر شفلد برای رد این نظر که حروف مقطعه به[حضرت] محمد[صلی الله علیه و آله و سلم]باز میگردد، اینگونه استدلال میکرد که اگر چنین باشد«پیامبر باید سهم مهمی در مرتب کردن سورهها داشته باشد و این مطلب با آنچه که درباره گرد آوری قرآن میدانیم ناسازگار است»(همان/ (14)اما هنگامی که کتاب هیر شفلد منتشر شد، نولد که این دیدگاه را بنابر (1).
بلامی در حالی که با نظریههای مکتوب مفسران قدیمی، آغاز میکند که«الر»، «الم»، «المر»، «حم»و«ن»(حروفی که در آغاز همه سورهها[ی دارای حروف مقطعه]واقع میشوند جز ده سورهای که برای خود حروف خاص دیگری دارند)مخفف«الرحمن»یا«الرحیم»یا هر دو هستند، معتقد است که این حروف به جای آن عبارات در«بسمله» قرار میگیرند و همه حروف دیگر نیز علامتهای اختصاریاند که از این اصل تبعیت میکنند.
بیش تر اصلاحات پیشنهادی بلامی، در واقع قابل قبول هستند اما نظریه او به طور کلی با پارهای از شواهد موجود در متن سازگار نیست(مثلا این حروف قریب به یقین مکی نیستند بلکه مدنیاند)و پاسخی برای برخی پرسشهای اساسی ندارد(برای مثال وابستگی این حروف به جملههای بعدی آن)و مبنای آن چند فرض بسیار بعید است(مثلا اینکه یک جمله جدید را کاتبانی نا شناخته در مکه به دوازده وجه مختلف، مخفف کردهاند و بدون اینکه معانی این علامات اختصاری را بگویند از دنیا رفتهاند و کاتبان مشهور مدینه هیچ چیز درباره آن اختصارات نمیدانستند و غیره).
علاوه بر این، چنین به نظر میرسد که نظر بل در به شمار آوردن این حروف و عبارات آغازین به عنوان جزئی از بازنگریهای اولیه انجام شده در مدینه، برای مرتب کردن سورهها و گنجاندن آنها در نسخه مکتوبی که[حضرت]محمد[صلی الله علیه و آله و سلم]آماده میکرد، درست بوده است."