چکیده:
سیستمهای متخصص,» سیستمهایی هستنل که با بهره گیری از کامپیو ترها و برنامههای
هوش مصنوعی دانش تخصصنی را در خود, ذخیره میکنند و آرام ارام میروند تا پا در جای
متخصصان باریکاندیش بگذارند. در این مقاله کوشش شده است تا خواننده را با
سیستمها و چگونگی طراحی و ساختشان آشنا کنیم و مشکلات و نارساییهای آنها را به
اختصار بیان داریم.
امروزه کامپیوترها در زمینههای بسیاری از جهت سرعت و دقت از انسانها
پیشی گرفتهاند. آنها میتوانند مسائل ساده و تکراری را بسرعت و با حوصله حل
کنند محاسبات پیچیده را انجام دهند و حتی به بازیهای پیچیدهای چون شطرنج در
برابر انسان بپردازند؛ اما در زمینههای باریک تخصصی هنوز ن از
کامپیوترها جلوترند. اگرچه از نظر سرعت و دقت به پای آنها نمیرسند؛ اما در حل
مسائل پیچیده بر آنها مقدم هستند. طراحی سیستمهای متخصص تلاشی است برای
آنکه کامپیوتر را در قلمرو تخصصهای باریک نیز وارد کنیم و آنها را بتدریج همچون
انسانهای متخصص به بازارکار آو ریم. نمودار صفحه بعد جایگاء کامییوتر,
سیستمهای متخصص و متخصصان را نشانمی دهد. البته همه افراد متخصص یکسان و یکنواخت عمل نمی کنند، ولی به طور کلی می توان در مقام مقایسه و در حال حاضر این رابطه را بین انسان متخصص و سیستمهای متخصص و کامپیوتر مشاهده کرد.
خلاصه ماشینی:
"سیستم متخصص یکی از شاخههایهوش مصنوعی بشمار میآید که با گردآوریدانش تخصصی و اطلاعات کارشناسی در یکحوزۀ خاص و استفاده از منطق میکوشد تا درکنار متخصصان و همپای آنان به عرضۀ خدماتتخصصی بپردازد.
این سیستم قادر است در مورد چگونگیایفای وظایف پیچیده مدیریتی نیز اطلاعات وراهنماییهای لازم را بدست دهد.
آنان صرفا مهندسان کامپیوترنیستند،بلکه علاوه بر تخصص برنامهریزیکامپیوتر،باید از اصول هوش مصنوعی آگاه بودهو مهارت روانشناسانه برای برقراری ارتباط بامتخصصان رشتههای دیگر را دارا باشند آنانباید بتوانند دانش و تخصص دیگران را بهصورت قابل استفادهای برای سیستم متخصصثبت و ضبط و صحت آنها را با متخصصان مذکورکنترل نمایند.
مهندسان دانشی علاوه بر گردآوری دانشمتخصصان و ذخیرۀ آن در یک پایگاه یا خزانهدانشی،باید برنامهای نیز برای ایجاد رابطه بینکاربران سیستم و متخصص و سیستم مذکورطراحی نمایند تا استفاده کنندگان بتوانند باسیستم ارتباط برقرار کنند و از آن بهره گیرند.
از سوی دیگر مهندس دانشی باید باکاربران سیستم متخصص نیز ارتباط برقرار کند ودائما نظر آنها را از جهت درک مطالب جویاشود.
مراحل ایجاد یک سیستم متخصص به طور کلی مراحل ایجاد یک سیستممتخصص را میتوان در سه مرحله خلاصه کرد: مرحلۀ یکم-در این مرحله عملی بودنایجاد سیستم به وسیلۀ مهندس دانشی باهمکاری متخصص مربوط بررسی میشود.
مرحلۀ دوم-اطلاعات و دانش لازم برایسیستم گردآوری شده و طراحی یک نمونه ازسیستم در این مرحله انجام میگیرد و ضمن آنسیستم مورد آزمایش نهایی قرار میگیرد.
با افزودن به قدرت استدلالمنطقی سیستمهای متخصص و غنی ساختنخزانۀ دانش تخصصی و به هنگام کردناطلاعات آنها شاید بتوان بر این نارسایی نیز تاحدود زیادی فائق آمد."