چکیده:
ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ در رﺷﺪ و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮﻧﺪ. اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻪ دو دﺳﺘﺔ ژﻧﺘﻴﻜﻲ و ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻳﻜﻲ از ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺮ رﺷﺪ ﺟﻨﻴﻦ اﺳﺖ. ﻋﻨﺼﺮ روی ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ از رﻳﺰ ﻣﻐﺬی ﻫﺎی ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎن داده اﻧﺪ ﺑﺮرﺷﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺴﺰاﻳﻲ دارد. ﻫﺪف از ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻨﺼﺮ روی در دوران ﺑﺎرداری ﺑﺮ رﺷﺪ و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻧﻮزادان ﻣﻮش ﻫﺎی ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﺑﻮد. ﺟﺎﻣﻌﺔ آﻣﺎری ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﻣﻮش ﻫﺎی ﻧﺮ و ﻣﺎدة )ﻧﮋاد آﻟﺒﻴﻨﻮ – وﻳﺴﺘﺎر( اﻧﺴﺘﻴﺘﻮ ﭘﺎﺳﺘﻮر اﻳﺮان ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﻌﺪ از ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺟﻔﺖ ﮔﻴﺮی، 9 ﻣﻮش ﻣﺎدة ﺑﺎردار ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﻪ 3 ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد ﻋﻨﺼﺮ روی )<Zn< 1/5ppm 0/5؛ 2) ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل (Zn = 40 ppm؛ 3) ﮔﺮوه ﻣﻜﻤﻞ ﻋﻨﺼﺮ روی (Zn = 50 ppm). رژﻳﻢ ﻫﺎی ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ﻳﻚ ﺳﻮم آﺧﺮ دورة ﺑﺎرداری ﺑﻪ ﻣﻮش ﻫﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﺪ. ﭘﺲ از زاﻳﻤﺎن، 14 ﻧﻮزاد ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗﺼﺎدﻓﻲ از ﻫﺮ ﮔﺮوه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﺔ آﻣﺎری اﻧﺘﺨﺎب و ﺑﺮﺧﻲ از ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻜﻲ ﻗﺪ و وزن( و رﺷﺪ ﻣﻐﺰی وزن ﻣﻐﺰ، ﭘﻬﻨﺎی ﺳﺮ و ﻃﻮل ﺳﺮ) آﻧﻬﺎ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮی ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ داده ﻫﺎ از آزﻣﻮن t، ﺗﺤﻠﻴﻞ وارﻳﺎﻧﺲ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻪ و آزﻣﻮن ﺗﻌﻘﻴﺒﻲ ﺗﻮﻛﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲ داری در ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻜﻲ وزن ﺑﺪن، ﻃﻮل ﺑﺪن و ﻃﻮل دم( و رﺷﺪ ﻣﻐﺰی ﻃﻮل ﺳﺮ( ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد روی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ (P<0/05)، اﻣﺎ ﻫﻴﭻ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ داری در وزن ﻣﻐﺰ و ﭘﻬﻨﺎی ﺳﺮ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ (P<0/05). ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲ داری در ﻃﻮل ﺑﺪن ﮔﺮوه درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪة ﻣﻜﻤﻞ روی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ (P<0/05)، اﻣﺎ ﻫﻴﭻ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﻲ داری در رﺷﺪ ﻣﻐﺰی آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ (P<0/05). ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺒﻮد روی در دوران ﺑﺎرداری ﻣﺎدر ﺑﻪ اﺧﺘﻼل در رﺷﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ و ﻣﻐﺰی ﻧﻮزادان آﻧﻬﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻋﻤﺎل ﻣﻜﻤﻞ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻃﺒﻴﻌﻲ آن در دوران بارداری نیز تاثیر منفی بر رشد جسمانی نوزادان دارد.
خلاصه ماشینی:
" ب ( ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻜﻲ و رﺷﺪ ﻣﻐﺰی ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ رﺷﺪ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ )ﺷﻜﻞ 2( ﻧﻮزادان ﻳﻚ روزه ﻧﺸﺎن داده ﻛﻪ اﻋﻤﺎل رژﻳﻢ ﻛﻤﺒﻮد ﻋﻨﺼﺮ روی در رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺎدران ﺑﺎردار ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداری ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ وزن ﺑﺪن، ﻃﻮل ﺑﺪن و ﻃـﻮل دم ﻧـﻮزادان )50/0 &lt; ،(Pاﻣـﺎ اﻋﻤﺎل رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻜﻤﻞ روی در رژﻳﻢ ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺎدران ﺑﺎردار ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداری در ﻃﻮل ﺑﺪن ﻧﻮزادان آﻧﻬـﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد )50/0 &lt; .
ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ رﺷﺪ ﻣﻐﺰی )ﺷﻜﻞ 3( ﻧﻮزادان ﻳﻚ روزه ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ رژﻳـﻢ ﻏـﺬاﻳﻲ ﻛﻤﺒـﻮد ﻋﻨﺼـﺮ روی ﻣﻮﺟـﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲ داری در ﻃﻮل ﺳﺮ ﻧﻮزادان ﻣﻮش ﻫﺎی ﺑﺎردار ﺗﺤﺖ رژﻳﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد )50/0 &lt; ، (Pاﻣﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻌﻨـﻲ داری ﺑﺮ وزن ﻣﻐﺰ و ﭘﻬﻨﺎی ﺳﺮ ﻧﻮزادان آﻧﻬﺎ ﻧﺪارد )5/0 &gt; .
ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻨﺼﺮ روی در دوران ﺑﺎرداری ﺑﺮ رﺷﺪ و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ ﻧﻮزادان 901 ﺟﺪول 3 _ آزﻣﻮن ﺗﻌﻘﻴﺒﻲ ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎی ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻜﻲ و رﺷﺪ ﻣﻐﺰی ﻧﻮزادان ﻳﻚ روزه اﺧﺘﻼف ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ )(I-J ﮔﺮوه )(J ﮔﺮوه )(I ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﻲ داری ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی واﺑﺴﺘﻪ 741/0 6820110/0 ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد روی ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل وزن ﻣﻐﺰ 159/0 7537100/0 ﮔﺮوه ﻣﻜﻤﻞ روی ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل 152/0 9292900/0 ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد روی ﮔﺮوه ﻣﻜﻤﻞ روی 460/0 34665/0 ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد روی ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﭘﻬﻨﺎی ﺳﺮ 514/0 41213/0 ﮔﺮوه ﻣﻜﻤﻞ روی ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل 555/0 92452/0 ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد روی ﮔﺮوه ﻣﻜﻤﻞ روی ∗00020/1 100/0 ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد روی ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ﻃﻮل ﺳﺮ 923/0 75873/0 ﮔﺮوه ﻣﻜﻤﻞ روی ﮔﺮوه ﻛﻨﺘﺮل ∗34146/0 940/0 ﮔﺮوه ﻛﻤﺒﻮد روی ﮔﺮوه ﻣﻜﻤﻞ روی ∗ اﺧﺘﻼف ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ در ﺳﻄﺢ 50/0 ﻣﻌﻨﻲ دار اﺳﺖ."