چکیده:
ز جمله مواردی که بر نظام خانواده و تعامل مثبت زوجین اثرات نامطلوبی دارد مسئله نشوز است که به دلیل اهمیت موضوع و نقش آن در استحکام بنیان خانواده، قرآن کریم در آیه 34 سوره «نساء» به آن پرداخته و راه کارهایی را نیز برای مقابله با آن مطرح نموده است. در مورد راه کارهای پیشنهادی قرآن کریم برای جلوگیری از نشوز زن، شبهاتی مطرح شده که از جمله آنها میزان ناسازگاری برخی از این راه کارها با کرامت انسانی زن است. این مقاله با توجه به آیه 34 سوره «نساء» به پاسخ این شبهه پرداخته و پس از بحث و بررسی به این نتیجه رسیده است که راه کارهای پیشنهادی در آیه مذکور نه تنها با کرامت انسانی زن تعارضی ندارد، بلکه بیانگر اهتمام ویژه قرآن کریم به توجه زوجین به وظایف خود و نقش تعامل سازنده آنان در استحکام بنیان رفیع خانواده و به تبع آن، سلامت روانی جامعه است.
خلاصه ماشینی:
از اینرو، در این مقال، ابتدا کلمة «نشوز» در لغت و اصطلاح فقها آمده و در ادامه، انگیزههای نشوز زن و سپس مراحل برخورد مرد با نشوز زن طبق دستور قرآن بر اساس آیة 34 سورۀ «نساء» بیان شده است؛ از جمله: پند و اندرز، دوری از بستر زن و در نهایت تنبیه بدنی زن با شرایط خاص خود.
» (خوانساری، 1364، ج4، ص433) امام خمینی نیز در تحریرالوسیله در اینکه نشوز چگونه تحقق پیدا میکند میگوید: «نشوز در زن به این صورت است که زن از اطاعت شوهر ـ در ارتباط با تمکین جنسی ـ خارج شود و نیز امور نفرتآوری که با کامیابی جنسی از زن منافات دارد را از خود دور نکند.
(شیخ صدوق، 1401ق، ج3، ص521) با توجه به بیانات فقها و روایت امام صادق(، باید گفت: آنچه در نشوز شرط است اینکه اولا، زن از اطاعت شوهر خارج شود و ثانیا، آنچه در اطاعت از شوهر بر زن واجب است، از قبیل تمکین جنسی و بیرون رفتن از خانه بدون اجازه شوهر، اگر مخالفت کند نشوز صورت گرفته است.
از اینرو، طبق قوانین خانواده در جمهوری اسلامی ایران نه تنها راهکار تنبیه بدنی زن برای برخورد با او توسط شوهر ارائه نشده است، بلکه میگوید در صورتی که مرد به ضرب و جرح زن بپردازد قانون به او اجازه داده است که تقاضای طلاق خود را به دادگاه ارائه کند و دادگاه نیز برای طلاق او اقدام نماید.