چکیده:
بافت جامعهی ایران، جامعهیی جوان است، و از این رو، شناسایی مشکلات مربوط به
آن ضروری احساس میشود؛چرا که یکی از اهداف تعلیم و تربیت، پرورش انسانهایی است
سالم همراه با بهداشت روانی و جسمانی؛و حساسیت لازم نسبت به این موضوع، یقینا در
سرنوشت آنان تأثیری بهسزا خواهد داشت.در این راستا، سعی بر آن شد که نخست به
پیشبینی علل مؤثر بر این پدیده تحت عنوان متغیرهای پیشبینی کننده پرداخته شود.در
روانشناسی، این علل را تحت عنوان عوامل ریسک رفتاری میشناسند که باعث بروز متغیر
ملاک یا پیشبینی شونده(مدرسهگریزی)میگردد.سپس، برای دستیابی به این متغیرها سعی
شد تا نمونهها از جامعهی دانشآموزی انتخاب شود و این پدیده بررسی گردد.
نمونهگیری به صورت خوشهئی انجام گرفت و از بین مناطق 19 گانهی شهر تهران، 4
منطقه به عنوان خوشههای معرف انتخاب شد.در این تحقیق، 179 دانشآموز از پایههای تحصیلی اول تا سوم دبیرستان در دامنهی
سنی 14 تا 18 سال انتخاب شدند و به پرسشنامهی تدارک دیده شده پاسخ گفتند.در بخش
تجزیه و تحلیل آماری روشهای آمار توصیفی(جداول، میانگین، فرواانی، انحراف معیار)و
آمار استنباطی( 2X و معادلهی رگرسیون لوجستیک)به کار رفت.نتایج تحقیق نشان داد
که نمونههای انتخاب شده در گروه مشکلدار و عادی بهدرستی انتخاب شده بودند، زیرا
هر یک با اطمینان 38/91%و 91/84%نشان دادند که بهدرستی در گروه خود قرار
گرفتهاند.در بخش تجزیه و تحلیل، با توجه به نتایج بهدست آمده میتوان بر اساس
متغیرهای پیشبینی کننده، سهم مشکل مدرسهگریزی را به حداقل رساند، زیرا به جز
عاملهای افت تحصیلی، وضعیت اقتصادی خانواده و تأثیر همسالان، سایر متغیرها از
عوامل مؤثر و تسهیلکنندهی پدیده است که با شناسایی آنها میتوان به کنترل درست و
هدایت صحیح این نسل پرداخت.
خلاصه ماشینی:
"در بخش تجزیه و تحلیل، با توجه به نتایج بهدست آمده میتوان بر اساس متغیرهای پیشبینی کننده، سهم مشکل مدرسهگریزی را به حداقل رساند، زیرا به جز عاملهای افت تحصیلی، وضعیت اقتصادی خانواده و تأثیر همسالان، سایر متغیرها از عوامل مؤثر و تسهیلکنندهی پدیده است که با شناسایی آنها میتوان به کنترل درست و هدایت صحیح این نسل پرداخت.
جدول 1-نتایج پیشبینی رگرسیون لوجستیک معادلهی کلی رگرسیون لوجستیک xb+0b [عدم گریز از مدرسه/گریز از مدرسه] nL L 10x10b+9x9b+8x8b+7x7b+6x6b+5x5b+4x4b+3x3b+2x2b+1x1b+0b 1x :انگیزش 3x :تأثیر همسالان 5x :نظارت والدین 7x :افت تحصیلی 9x :اضطراب 2x :برخورد اولیای مدرسه 4x :نگرش نسبت به مدسه 6x :وضعیت اقتصادی خانواده 8x :افسردگی 10x کشمکش و روابط معیوب والدین با توجه به 85/95 2x محاسبه شده در سطح معناداری 001/0 و بر اساس مدلهای kcolB و petS میتوان استنباط نمود که متغیرهای پیشبینی کننده قدرت پیشبینی متغیر ملاک(گریز از مدرسه)را داشتند و با درصد بالایی از اطمینان میتوان تفاوت بین دو گروه دانشآموز(مشکلدار و عادی)را مشاهده نمود.
بر اساس مشکل افسردگی، دانشآموزانی که مجبور اند سر کلاس درس بیسر و صدا و بیحرکت باشند و تنها، تکالیفی را که به آنها داده میشود انجام دهند، تکالیفی که مبهم و بیهوده بوده و ارتباطی با نیازهای زندگیشان نداشته باشد، در جریان تعلیم و تربیت به موجوداتی منفعلتبدیل میشوند که مجبور اند به رفتارهای کلیشهئی و قالبی بپردازند، به همین دلیل انگیزهی خود را برای تحصیل و فعالیت از دست داده و در نتیجه به افسردگی مبتلا میشوند و جهت رهایی از مشکل افسردگی و اضطراب به رفتار مدرسهگریزی میپردازند که در این زمینه ممکن است به ناراحتیهای روان-تنی نیز منجر گردد."