چکیده:
هدف این پژوهش بررسی میزان خشونت خانگی علیه زنان در شهر خرم آباد بود. از طریق پژوهش کمی و پیمایشی 210 نفر زن مورد خشونت واقع شده با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. و داده ها از طریق پرسشنامه گردآوری شد. در چهارچوب نظری، از نظریه های نظارت اجتماعی، یادگیری اجتماعی، نظریه های نقش، نظریه رندل کالینز و ملوین تامین و نظریه منابع استفاده شد. براساس یافته های پژوهش، میزان خشونت خانگی در بازه (1- 5) معادل 90/3 بوده که در حد بالا است. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نشان داد که بین خشونت خانگی و ابعاد آن (روانی ـ کلامی، فیزیکی مستقیم و غیرمستقیم و خشونت اقتصادی ـ اجتماعی) با اقتدار شوهر، تفسیر ناسازگار از نقش، گرانباری نقش، اختلاف سنی زوجین و تجربه خشونت در کودکی رابطه مستقیم و با پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی شوهر رابطه معکوس وجود دارد. هم چنین براساس نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه، متغیرهای اقتدار شوهر، تفسیر ناسازگار نقش، گرانباری نقش و پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی شوهر رابطه مستقیم و معنا دار دارند و این در حالی است که براساس تحلیل مسیر، متغیرهای اختلاف سنی زوجین و تجربه خشونت در کودکی بر خشونت خانگی تاثیر غیرمستقیم دارند.
خلاصه ماشینی:
نتـایج حاصـل از آزمون همبستگی نشان داد که بـین خـشونت خـانگی و ابعـادآن (روانـیـ کلامـی ، فیزیکـی مـستقیم و غیرمستقیم و خشونت اقتصادی ـ اجتماعی) با اقتدار شوهر، تفـسیر ناسـازگار از نقـش ، گرانبـاری نقـش ، اختلاف سنی زوجین و تجربه خشونت در کودکی رابطۀ مستقیم و با پایگاه اقتـصادیـاجتمـاعی شـوهر رابطۀ معکوس وجود دارد.
هم چنین براساس نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه ، متغیرهـای اقتـدار شـوهر، تفسیر ناسازگار نقش ، گرانباری نقش و پایگاه اجتماعیـ اقتصادی شوهر رابطۀ مستقیم و معنادار دارنـدو این در حالی است که براساس تحلیل مسیر، متغیرهای اختلاف سنی زوجین و تجربۀ خشونت در کودکی بر خشونت خانگی تأثیر غیرمستقیم دارند.
ضرائب همبستگی متغیرهای مستقل با متغیر وابسته : بین متغیرهای اقتدار شوهر، تفسیر ناسازگار از نقش ، گرانباری نقـش ، تجربـۀ خـشونت در کودکی و اختلاف سن زوجین با متغیر وابسته خشونت خانگی و ابعاد آن رابطۀ مستقیم وجـود دارد.
جدول ۷: ضریب همبستگی متغیر وابسته با مستقل وابسته نوع خشونت بعد روانی بعد فیزیکی بعد فیزیکی بعد اقتصادی ـ مستقل همبستگی خانگی کلامی مستقیم غیرمستقیم اجتماعی اقتدار پیرسون ۰/۸۰(**) ۰/۷۱(**) ۰/۶۵(**) ۰/۵۸(**) ۰/۵۹(**) تفسیر ناسازگار پیرسون ۰/۶۷(**) ۰/۶۱(**) ۰/۳۱(**) ۰/۲۵(**) ۰/۲۹(**) گرانباری نقش پیرسون ۰/۵۸(**) ۰/۵۴(**) ۰/۴۰(**) ۰/۱۶(**) ۰/۲۴(**) تجربه خشونت پیرسون ۰/۶۸(**) ۰/۶۹(**) ۰/۳۸(**) ۰/۳۰(**) ۰/۲۹(**) اختلاف سن پیرسون ۰/۴۹(**) ۰/۴۲(**) ۰/۳۲(**) ۰/۲۵(**) ۰/۲۷(**) پایگاه شوهر پیرسون -۰/۴۳(**) -۰/۳۴(**) -۰/۳۶(**) -۰/۲۸(**) -۰/۳۰(**) (**)معناداری در سطح اطمینان ۹۹درصد جدول زیر همبستگی بین متغیرهای مستقل را با یکدیگر با اسـتفاده از ضـریب همبـستگی پیرسون نشان می دهد.
دربارۀ متغیر پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و تأثیر آن بر خـشونت خـانگی براسـاس نظریـات ملوین تامین ، رندل کالینز، همـسو بـا پـژوهش هـای گذشـته بلایـی میبـدی (۱۳۸۸)؛ احمـدی (۱۳۸۵)؛ صــابریان و همکــاران (۱۳۸۳)،بگرضــایی (۱۳۸۲)؛ پورنقــاش و همکــاران (۱۳۸۰)؛ آقابیگلویی و آقاجانی (۱۳۸۱)؛ لهسایی زاده و مدنی (۱۳۸۹) به یک نتیجه رسیده اند.