چکیده:
مدیریت آموزشی را مدیریت بالانشین یا مدیریت برتر مینامند؛ زیرا مقصود،تربیت علمی و عملی انسان است و دارای فرآیندهای بسیار دقیق و پیچیدهای است وتأثیرش در زندگی فردی، گروهی و جمعی در درازمدت همچنان باقی است.یکی از زیرشاخههای مدیریت آموزشی، مدیریت در کلاس درس است کهدر جای خود بسیار مهم و تأثیرگذار بر فرآیندهای تعلیم و تربیت است. در بررسیو مطالعه این موضوع، میتوان مدیریت مربیان و معلمان در کلاس درس را درچهار محور اصلی مطرح ساخت که عبارتند از:1. آمادگیهای لازم در مدیریت اثربخش کلاس درس؛2. مدیریت رفتاری مربیان با فراگیران؛3. مدیریت آموزشی مربیان در کلاس؛4. مفاهیم و نکات ضروری و سازنده در مدیریت کلاس.در این مقاله، محور اول یعنی آمادگیهای لازم در مدیریت اثربخش کلاسدرس به اختصار مطرح گردیده که شامل موارد ذیل است:1. آمادگیهای علمی، که در بر گیرنده دانش و اطلاعات، توان پاسخگویی بهسؤالات و شبهات فراگیران و همچنین توان به کارگیری رسانههای آموزشی توسطمربیان میباشد.2. آمادگیهای روحی و روانی شامل نقش ایمان به خدا درمدیریت کلاس درس،اعتماد به نفس و خودباوری، انگیزش و اعتقاد و شناخت راه و هدف توسط مربی.3. آمادگیهای ظاهری و صوری همچون داشتن نظم و آراستگی، سادهزیستی،رفع نیازهای فیزیولوژیکی، نشاط و شادابی، بیان مناسب و حرکات و اشارات.4. آمادگیهای همکاری در محیط آموزشی است که داشتن نگرش مثبت وامیدوار، تفاهم و سازگاری و همکاری دو جانبه را در بر میگیرد.
خلاصه ماشینی:
"شهید ثانی درباره آمادگی قبلی معلم و مربی جهت پاسخگویی به مسایل علمی چنینمینویسد: پیش از آن که معلم، درس خود را آغاز کند و قبل از آنکه شاگرد سؤالی مطرح سازد، در مورددرس و سؤال خود، دقت و تأمل نمایند و آن را به صورت منقح و پاکیزهای آماده سازند تا ازشتابزدگی و لغزش و تصورات واهی و واژگونی درک و فهم، مصونیت داشته باشند و بدینطریق نیروی شایستهای در آنها بهوجود میآید و گرنه اگر به شتابزدگی در پرسش و پاسخعادت کنند اشتباهات و لغزشهای آنها رو به فزونی گذاشته و عیب و نقص آنان گسترش یافتهو لغزشهای آنها آشکار و برملا میشود.
بنابراین معلم و مربی برای مدیریت اثربخش در کلاس درس ابتدا باید تلاش نمایند،پیرامون موضوع مطالعه لازم و کافی داشته باشند تا قادر به پاسخگویی به سؤالات و ابهاماتباشند و در صورت مواجه شدن با سؤالاتی که دانش کافی ندارند، سکوت نموده و اظهار ناتوانینمایند، در چنین صورتی فراگیران با تواضع عالمانه او مواجه میشوند.
3. توان استفاده از رسانههای آموزشی: با توجه به پیشرفت علمی در زمینه رسانههایآموزشی در عرصه تعلیم و تربیت، لازم است یک معلم و مربی این وسایل را بشناسد و قبل ازبررسی با آنها کار کند تا بتواند از چگونگی فعالیت با این تجهیزات در کلاس درس بهرهمند شود.
آمادگیهای روحی و روانی آمادگیهای روحی و روانی تأثیر آشکار و پنهانی بر مدیریت اثربخش کلاس، یادگیری ویاددهی دارد، چنانچه مربی قبل از ورود به کلاس از آمادگیهای روحی و روانی غفلت ورزد بهیقین دچار مشکل شده و به راحتی نمیتواند در کلاس درس مدیریت نماید و این روند، تأثیرمنفی در تعلیم و تربیت خواهد گذاشت و کلام و رفتار مربی اثر سازنده بر فراگیران نمیگذارد."