چکیده:
این مقاله با بررسی مفهوم مرزها در خانواده و مفاهیم مرتبط با آن، از دیدگاه ساختنگری مینوچین، به شرح انواع مرزها در خانواده و تأثیر آنها در کارایی و تعادل خانواده پرداخته است. سپس به درمان مشکلات خانواده از طریق مرزسازی اشاره میکند. در بخش دوم مقاله، حدود و مرزها در خانواده از دیدگاه اسلام بررسی شده است. این حدود در زمینه روابط جنسی، نوع تعامل زن و مرد، فضاهای روانشناختی در خانواده و نوع روابط خانواده با سایرین تبیین میشود. در پایان مقاله مرزهای خانواده در دو دیدگاه مقایسه شده است. هر دو دیدگاه بر لزوم دوری یا نزدیکی و بسته یا باز بودن برخی روابط اعضای خانواده و لزوم وجود فضای روانشناختی متمایز برای زیرمنظومهها در خانواده تأکید دارند. در عین حال تعالیم اسلام مرزها در خانواده را با گستره بیشتری در نظر گرفته و بر بعد اخلاقی آن تأکید میکند. روش تحقیق در این مقاله در بخش اول توصیفی ـ تاریخی و در بخش دوم تحلیل محتوا براساس روشهای استنباطی در آیات قرآن و احادیث است.
خلاصه ماشینی:
"مرزها در خانواده از دیدگاه اسلامتعالیم اسلام راجع به نحوه روابط اعضای خانواده با یکدیگر و افراد بیرون خانواده، حدود و مرزهایی را معین کرده است هر چه این حدود بیشتر رعایت شود، کارایی اعضای خانواده و روابط آنها بهتر میشود وخانواده زمینه رشد وتعالی آنها را فراهم خواهد نمود.
لزوم این فضای روانی برای حل مشکلات شخصی زن و شوهر و حصول حمایت عاطفی آنها از یکدیگر و برونریزی عاطفی امری ضروری است که همه اعضای خانواده از کوچک و بزرگ باید آن را به رسمیت شناخته و در رفتار به آن پایبند باشند.
البته همه حدود و قیود باید براساس منطق و متعادل باشد و هر گونه افراط در اعمال حدود از سوی مرد در خانواده نه تنها به تعادل روحی و روانی اعضای خانواده کمک نخواهد کرد بلکه آسیبهای جدی به آنان وارد میکند و موجب رفتار نابهنجار و عدم سلامت روانی آنها میشود (وسائل، ج14، ص175).
تعالیم اسلام برای مکانی که خانواده در آن زندگی میکند نیز حد و مرزی قرار داده است، به طوری که این مرز کاملا باز نیست و هر فرد که میخواهد وارد آن شود باید با اجازه و هماهنگی اهل آن خانه باشد.
3. بین والدین (زن و شوهر) و فرزندان مرز منعطفی وجود دارد که از آثار آن برخورداری زن و شوهر از فضای فیزیکی و روانی ویژه است که از جمله نتایج آن لزوم اجازه اعضای خانواده در ساعات معینی از شبانه روز برای ورود به این فضا است."