چکیده:
طرح مساله: کارایی بخش عمومی در رشد و توسعه اقتصادی و همچنین رفاه اجتماعی همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده است. اساسا یکی از محور های مهم این مطالعات، تعیین اندازه مطلوب و بهینه دولت است. بدین منظور در این مقاله به بررسی ارتباط اندازه دولت و توسعه انسانی می پردازیم.
روش: این بررسی بر اساس اطلاعات و آمار موجود و مدل پانل پویا (Dynamic Panel Data) و با استفاده از تخمین زن گشتاورهای تعمیم یافته (Generalize method of moments)، طی دوره زمانی 1990 تا 2006 انجام شده است.
یافته ها: در بررسی ارتباط بین اندازه دولت و توسعه انسانی در کشور های نفتی و کشورهای در حال توسعه غیرنفتی محاسبات ارتباط مثبت مخارج مصرفی و سرمایه گذاری دولت در هر دو گروه از کشورها را نشان می دهد.
نتایج: اندازه دولت در کشورهای نفتی بزرگ تر از کشورهای غیرنفتی است ولی به دلایلی چون عملکرد نامطلوب، پایین بودن کیفیت کالاهای بخش عمومی و... دولت نتوانسته به صورت بهینه بر توسعه انسانی اثرگذار باشد و اثرگذاری دولت در کشورهای در حال توسعه بیشتر بوده است.
خلاصه ماشینی:
"ارتباط اندازۀ دولت با توسعۀ انسانی(مقایسۀ کشورهای نفتی و کشورهایدر حال توسعۀ غیر نفتی) عباس عصاری آرانی{o*o}،وجیهه افضلی ابرقویی{o**o} طرح مسأله: {IBکارایی بخش عمومی در رشد و توسعۀ اقتصادی و همچنین رفاهاجتماعی همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده است.
در اینمطالعه،به بررسی ارتباط اندازۀ دولت و توسعۀ انسانی در گروه کشورهای نفتی و غیر نفتیدر دورۀ زمانی 1990 تا 2006 میپردازیم،به این ترتیب که ابتدا به بررسی مبانی نظری ومطالعات تجربی در این زمینه میپردازیم،سپس روش مطالعه،یافتههای تحقیق،معرفیالگو،تخمین،تفسیر و ارائه نتایج بررسی میشود و در بخش پایانی،جمعبندی وتوصیههای سیاستی ارائه شده است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) در جدول شمارۀ 3 که ارتباط اندازۀ دولت و توسعه انسانی را در کشورهای در حالتوسعۀ غیر نفتی نشان میدهد،مشاهده میکنیم ضریب 1B در مخارج مصرفی 0/32 و درمخارج سرمایهگذاری 0/69 است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) 3-2-3)بحث و تفسیر ضرایب حال با در نظر گرفتن شرایط ثابت،نسبت به متغیر C و I ،تخمین معادلۀ 1 برطبق جدولشمارۀ 2 مشاهده میکنیم که ضرایب به دست آمده برای متغیرهای مخارج مصرفی وسرمایهگذاری دولت در کشورهای نفتی به ترتیب(0/25،0/167)و در جدول شمارۀ 3این ضرایب در کشورهای در حال توسعه غیر نفتی(69/32،0/0)است که نشاندهندۀ ارتباط مثبت و معنادار مخارج دولت با توسعۀ انسانی است.
نتایج بررسی نشان میدهد مخارج مصرفی و سرمایهگذاری هردو ارتباط مثبتی باتوسعۀ انسانی دارند ولی ارتباط مخارج مصرفی در کشورهای نفتی بیشتر بوده درحالیکهمخارج سرمایهگذاری در کشورهای غیر نفتی بیشتر است؛پس استراتژی توسعۀ انسانیتغییری در ترکیب هزینههای دولت به وجود میآورد و این هزینهها نباید صرف دستگاههایاداری بزرگ و سازمانهای دولتی شود بلکه در جهت آموزش و پرورش،آموزش کار وتغذیه،بهداشت اولیه و..."