چکیده:
پژوهش حاضر با هدف مقایسة تاثیر مصرف مکمل کراتین و مخلوط کراتین - کربوهیدرات بر توان بـی هـوازی و شـاخص هـای آسیب سلولی (CK,LDH) در پسران ردة سنی ١٨- ١٥ سال شهرستان کوهرنگ انجام گرفت . در این راستا ٣٦ نفر از پسران این شهرستان با میانگین سنی ٠/٩٠±١٦/٤٢ سال ، میانگین وزن ٩/٩٦±٥٤/٨٥ کیلوگرم و میـانگین قـد ٨/٢٨±١٦٧/٧٥ سـانتی متـر به صورت دردسترس انتخاب شدند. درابتدا نمونه گیری خونی به منظور تعیـین سـطح اولیـة آنـزیم هـای کـراتین کینـاز و لاکتـات دهیدروژناز به عنوان شاخص های آسیب سلولی از آزمودنی ها به عمل آمد، سپس آزمون های توان بی هوازی (پرش سارجنت ، پرتـاب توپ طبی و دو سرعت ) انجام گرفت . در ادامه آزمودنی ها به صورت تصادفی به سه گروه ١٢ نفره تقسیم شدند. گروه تجربی اول فقط کربوهیدرات ، گروه تجربی دوم فقط کراتین و گروه تجربی سوم مخلوطی از کراتین و کربوهیدرات مصـرف کردنـد. اجـرای میـدانی به صورت سه جلسه تمرین با وزنه و مصرف مکمل های کراتین و کربوهیدرات طی ٥ روز انجام گرفت . مکمل هـا در چهـار وعـده در روز و پس از صرف صبحانه ، ناهار، عصرانه و شام به صورت محلول در آب مصرف می شدند. سـپس بلافاصـله بعـد از آخـرین جلسـة تمرین ، نمونة خونی به منظور تعیین سطح آنزیم های مذکور گرفته شد. ٢روز بعد نیز آزمون های بی هوازی برای تعیین تاثیر مصرف مکمل ها مجددا از آزمودنی ها به عمل آمد. نتایج با استفاده از آمار توصیفی و آمـار اسـتنباطی (تحلیـل واریـانس یکراهـه و آزمـون تعقیبی توکی برای آزمون فرضیه ها) با استفاده از نرم افزار spss ویرایش ١٦ بررسی شد. تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که درگروه تجربی دوم مصرف مکمل کراتین توان بی هوازی را بهبود بخشـید.(٠/٠٥ > P). همچنـین در ایـن گـروه مصـرف کـراتین موجـب افزایش معنی دار در سطوح آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز سرم خون شـد (٠/٠٥> P)، امـا در گروهـی کـه بـه همـراه کراتین ، کربوهیدرات نیز مصرف کرده بودند، توان بی هوازی افزایش معنی دار یافت (٠/٠٠١ > P)، درحالی که آنـزیم هـای CK و LDH افزایش معنی دار نداشتند. در گروه کربوهیدرات تفاوت معنی داری در توان بی هوازی و سطوح آنزیم های CK و LDH مشاهده نشد. این یافته ها نشان می دهد که کراتین در کنار آثار مثبتی که روی عملکرد بی هوازی دارد، موجب ایجاد آسـیب سـلولی مـی شـود و سطوح آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز در خون افزایش معنی دار نشان می دهد. در صورتی کـه مصـرف مخلـوط کـراتین و کربوهیدرات توان بی هوازی را افزایش داده و از آسیب سلولی جلوگیری می کند. بنابراین پیشنهاد می شود در صورت تمایل بـه مصـرف مکمل کراتین ، این مکمل به همراه مکمل کربوهیدرات مصرف شود تا ورزشکار دچار عوارض کمتری شود.
خلاصه ماشینی:
کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی چکیده پژوهش حاضر با هدف مقایسة تأثیر مصرف مکمل کراتین و مخلوط کراتین - کربوهیدرات بر توان بـی هـوازی و شـاخص هـای آسیب سلولی (CK,LDH) در پسران ردة سنی ١٨- ١٥ سال شهرستان کوهرنگ انجام گرفت .
همچنـین در ایـن گـروه مصـرف کـراتین موجـب افزایش معنی دار در سطوح آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز سرم خون شـد (٠/٠٥> P)، امـا در گروهـی کـه بـه همـراه کراتین ، کربوهیدرات نیز مصرف کرده بودند، توان بی هوازی افزایش معنی دار یافت (٠/٠٠١ > P)، درحالی که آنـزیم هـای CK و LDH افزایش معنی دار نداشتند.
بنابراین پژوهش حاضر درصدد است تا تأثیر مصرف مکمل های کراتین و مخلـوط کـراتین - کربوهیـدرات همراه با اجرای تمرینات مقاومتی را بر توان بی هوازی و شـاخص هـای آسـیب سـلولی (CK,LDH) در پسـران ورزشکار ١٨- ١٥ سال بررسی کند.
با توجه به معنادار بودن نسبت F در سطح ٠٠١≥P نتایج آزمون توکی تفاوت معناداری بین میانگین مقدار آنزیم کراتین کیناز (CK) سرم پس از ٥ روز مصرف مکمل بین گروه کربوهیـدرات و گـروه کـراتین نشـان مـی دهد(جدول ٥).
با توجه به معنادار بودن نسبت F در سطح ٠٠١>P نتایج آزمون توکی تفاوت معناداری بین میانگین مقدار آنزیم لاکتات دهیدروژناز (LDH) سرم پس از ٥ روز مصرف مکمل بین گروه کربوهیدرات و گروه کراتین نشـان می دهد.
از دیگـر نتایج این پژوهش کاهش آسیب سلولی و سطح آنزیم های مذکور در سرم آزمودنی های گروهی بود که همـراه بـا مصرف مکمل کراتین از مکمل کربوهیدرات استفاده کرده بودند.
"Adverse effects of creatine supplementation: fact or fiction?" Sports Med. 30(3): PP:155-170.