چکیده:
درس مواد و خدمات کتابخانه برای نوسوادان تنها درس از درسهای دورة کارشناسی کتابداری است که کتابی مناسب و قابل کاربرد از زبان انگلیسی یا زبان دیگر، برای آن ترجمه نشده است. در طی سالهایی که این درس تدریس میشده است مباحث مربوط به آموزش بزرگسالان بخشی قابل توجه از کلاس را به خود اختصاص میداده است. مدرسان این درس، با آگاهی از کمبود مطالب در این حوزه هر یک به سهم خود در پی تولید مطالبی بودهاند که با فلسفة وجودی این درس سازگار باشد. در این مسیر شش کتاب توسط مدرسان متفاوت این درس نگاشته شده است. گرچه مشترکاتی در این کتابها وجود دارد، امّا هر یک، بخشی متمایز از دیگر کتابها را در خود جای داده است که متکی بر تحقیقات یا اندیشههای داخلی است. با گذشت زمان این امکان فراهم شده است که با بهرهگیری از بخشهای متمایز این کتابها، محتوایی قابل توجیه برای این درس در اختیار مدرسان این درس قرار گیرد، محتوایی که بیش از سایر کتابهای دروس کتابداری به دانش بومی متکی است.
خلاصه ماشینی:
"خانم «صباغیان» به لحاظ تربیتی، ایدة نوع انسانی را که در این دوران مدنظر است مطرح ساخت؛ آمارها نیز با بیان واقعیت چشمگیر تعداد کمسوادان و واقعیت دردناک بازگشت به بیسوادی، زمینة اجتماعی و اقتصادی بسیار مناسبی برای فلسفة درس «مواد و خدمات کتابخانه برای نوسوادان» فراهم آورد و مشخص ساخت که تعداد نوسوادان آنقدر زیاد و کیفیت سواد آنها آنقدرپایین میباشد که توجیه کافی برای ارائة خدمت به آنها در کتابخانههای عمومی فراهم میباشد.
در مقدمه آمده است که مطالب مطرح در این کتاب را میتوان به عنوان چهارچوب قابل گسترش برای تدریس در کلاسهای «مواد و خدمات کتابخانه برای نوسوادان» نیز مورد توجه قرار داد.
براین اساس، بخشی از کلاس درس «مواد و خدمات کتابخانه برای نوسوادان» به ارائة فلسفه و شیوة استفاده از این فرمولها اختصاص مییابد و دانشجویان مؤظف میشوند دو متن با حجم کمتر از بیست صفحه (با ویژگیهایی که دربارة سادهنویسی به آنها آموخته میشود و با معیارهایی که از فرمولها آموختهاند) به نگارش درآورند و سطح خوانایی آن را مشخص سازند.
چون این مورد، بزرگسالان نوسواد و مبحث بازگشت به بیسوادی را پوشش نمیدهد، به لحاظ کمی نمیتواند توجیهی قابل قبول برای درس «خدمات کتابخانه برای نوسوادان» فراهم آورد، زیرا امر باسواد کردن بر عهدة نهضت سوادآموزی و نه کتابخانههای عمومی ایران میباشد و بنابراین در مقایسه با کتاب «مواد و خدمات کتابخانه برای نوسوادان» (دیانی)، یک قدم به عقب گذاشته شده است.
براین اساس بخشهای اول تا چهارم این کتاب نیز بیشتر بر سوادآموزی تأکید دارد و همان مطالب مندرج در کتاب «صباغیان»، «غفاری»، «فرزین» و بخشهایی اندک از کتاب «مواد و خدمات کتابخانه برای نوسوادان» (دیانی) را (که این خود متأثر از کتاب «صباغیان» است)، با سبکی متفاوت پوشش میدهد."