چکیده:
بیمه سپرده ها نوعی تضمین و یا حمایت از سپرده گذاران موسسات اعتباری و بانک ها است . هدف اصلی
چنین نظامی، ثبات بخشیدن به بازار مالی و فراهم کردن امکان فعالیت بانک ها و موسسات کوچک در کنار
بانک های بزرگ است. لازمه رسیدن به این هدف، محاسبه و اعمال نرخ بیمه بر اساس میزان ریسک پذیری
هر بانک است. در این مقاله با استفاده از الگوی مرتون برای قیمت گذاری اختیارات به تخمین نرخ بیمه
سپرده های بانک های خصوصی منتخب در ایران پرداخته شده است. برای این منظور، در ابتدا ارزش بانک و
واریانس آنکه هر دو غیر قابل مشاهده هستند با تصریح یک تابع حداکثر درستنمایی محاسبه شد و سپس
با استفاده از این متغیرها نرخ بیمه سپرده برای هر بانک بر اساس ریسک بانک ها محاسبه شد. نتایج حاک ی
از آن است که ریسک بانکداری در ایران در حال افزایش است. نرخ تخمین زده شده بیمه سپرده ها در
برخی سا لها به طور غیرعادی بالا بوده است. این موضوع می تواند ناشی از دو موضوع باشد : نخست بالا
رفتن نسبت D/E یعنی نسبت بدهی به سهام و دوم بالا رفتن واریانس ارزش داراییهای بانک یعنی
Vt نکته دیگر متفاوت بودن نرخ بیمه سپرده های هر بانک است. این موضوع بدین معنا است که ریسک σ
بانک ها بایکدیگر متفاوت است، لذا با توجه به اختلاف نسبتا قابل توجه این هزین ههای (قیمت های ) بیمه
سپرده ها نتایج این بررسی حاکی از آن است که نظام قیمت گذار ی بیمه سپرده ه ا در ایران م ی بایست
براساس ریسک هر بانک باشد و یک نرخ واحد اتخاذ نشود چرا که هزینه ریسک بانک های با درجه
ریسک گریزی پایین تر به بانک های میانه رو و سپرده گذاران آنها تحمیل می شود.
Deposit insurance is a type of shelter for banks depositors. The main purpose of this system is stabilization of financial market and providing a situation that small and fragile bank and deposit institutions can survive in credit market. Appropriate pricing of deposit insurance rate is necessary for realization of this goal. In this paper we use Merton option pricing model for estimating deposit insurance rate of some Iranian private banks. For this purpose، first، banks asset value and its variance that are unobserved، were estimated with specification of maximum likelihood function. Then deposit insurance price of each bank based on their risks were calculated. We found banking deposit insurance premium and risk are growing. In some years، estimated deposit insurance premium unusually was very high. This fact can be due to two events: first D/E ratio in this year was high، which means debt to equity ratio was high. Secend، banks value variance were high. Other finding of this study is that deposit insurance premium of Iranian banks are different. This fact shows that these banks have different risk levels so، with respect to differences in deposit insurance premium of each bank، this paper recommends that deposit insurance system in Iran should be based on their risk levels.