چکیده:
به گواهی تاریخ، انسان از بدو پیدایش، همواره در پی معاش و تامین نیازهای زندگی، مسکن و محل اقامت دائمی خود را ترک می کرده و برای مبادله ی کالا و دست ساخته های خویش با سایر نیازمندی های زندگی، راهی شهرها و کشورهای دیگر می شده است. در جهان امروز نیز که جهان ارتباطات نام گرفته، صنعت توریسم همچنان جایگاه ویژه خود را داراست؛ به گونه ای که بهره برداری صحیح و سالم از این صنعت در کشور اسلامی ایران، باید با الهام از فرامین اسلامی و ارزش ها و الگوهای فرهنگی آن همراه باشد و نخستین شرط موفقیت آن در این نهفته است که زمینه های جذب توریست را فراهم آوریم و در چارچوب قوانین مذهبی و آداب و رسوم ملی، این صنعت مهم و سودآور را فعال و پویا سازیم. با این وجود به منظور نائل شدن به هدف ایجاد توسعه اقتصادی هماهنگ با حفاظت از محیط زیست و نیز رشد و تقارن ناشی از بهره های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی نضج گرفته از توریسم، می بایست رفتارهای اجتماعی و فرهنگی جامعه مقصد مد نظر قرار گیرد و سیاست های جذب گردشگر متناسب با الگوهای فرهنگی آن سامان پذیرد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی حدود گردشگری اسلامی از منظر الگوهای فرهنگی اسلام و فقه اسلامی و نیز ارائه راهبردهایی جهت گسترش صنعت توریسم بر پایه الگوهای اسلامی می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای- اسنادی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که گردشگری و سیر و سیاحت از نگاه اسلام، نه تنها محدود نگشته بلکه ترک آن نیز مورد نکوهش و سرزنش قرار گرفته است؛ بطوری که بیش از 13 آیه از قرآن مستقیما به اهمیت سیر و سیاحت به منظور عبرت از گذشتگان پرداخته و نیز روایات متعددی که بر اهمیت آن به منظور بهره گیری های اقتصادی، اخلاقی و فرهنگی و نیز سلامت و تندرستی انسان ها پرداخته است.
Witness to history، the emergence of humans from birth، always looking for life and the needs of subsistence، accommodation and leave their permanent residence and for the exchange of goods and for his haniwork with the other needs of life، a way of cities and other countries is disrespecting. In today''s world also named the world''s communications، tourism also has its special place; such a manner that the safe operation of the industry in Islamic countries، orders must be inspired by Islamic values and cultural patterns that are associated and the first condition for its success lies in the areas of tourist attraction and we provide a framework of religious laws and customs of national، important and profitable industry to make active and dynamic. However، in order to achieve the goal of creating economic development in harmony with environmental protection and the development and use symmetry caused by social، economic، cultural and political maturing of the tourism، social and cultural practices should consider target population is attracting tourists and policies appropriate to the cultural patterns it repose accepts. The aims of the present study about Islamic tourism from the perspective of Islam and Islamic jurisprudence، cultural patterns and offer strategies for developing the tourism industry is based on Islamic patterns. Research in this study، descriptive - analytical and data collection library - documentation is. The results show that tourism and tourism course and look at Islam، but not traveled، not only limited to the left also has been criticized and blamed; so more than 13 verses from the Quran directly to the importance of tourism course and paid to lessons from past and the importance of the various traditions in order to benefit the economic، moral and cultural as well as health and human health has been discussed
خلاصه ماشینی:
"از این رو نگرش صرفا اقتصادی به توسعه صنعت گردشگری و گسترش مهار گسیخته آن ضایعاتی را به همره دارد که باریک اندیشان این رشته را به اندیشه چاره جوئی واداشته است تا در این زمینه به موازین تعدیل کننده ای دست یابند (منبع قبلی، ص ١١) بنابراین میتوان با الهام از آموزه های دینی و بهره گیری از فرهنگ اسلامی، از برخوردهای سلیقه ای نسبت به این امر مهم جلوگیری نمود و با معرفی دیدگاه اسلام نسبت به این مقوله ی مهم راه را برای برنامه ریزان گردشگری در جوامع اسلامی هموار نمود.
حضرت علی (ع ) برای نیل به تعالی و ترقی انسان ها، همواره مردم را به سیر و سیاحت و گردش به آفاق و انفس دعوت نموده و میفرماید: از وطن های خود دور شوید و مسافرت کنید که در سفر پنج فائده است : نخست اینکه سفر باعث تفریح و انبساط روح است و اندوه و آزردگیها را بر طرف میکند، دوم مسافرت یکی از راه های تحصیل درآمد و تأمین معاش است ، سوم مسافرت وسیله فراگرفتن علم و تجربه است ، چهارم مسافرت به انسان آداب زندگی میآموزد و پنجم آدمی در سفر با افراد با فضیلت و خلیق برخورد میکند و با آنان دوست میشود (تنکابنی و همکاران ، ١٣٧٧: ١٤٦)."