خلاصه ماشینی:
"اسطورهپردازی ماه در هنر مانویبراساس دیدگاه اسطورهشناسی میرچا الیاده نرگس صفری* ابو القاسم اسماعیلپور مطلق** چکیده: {IBدیدگاه گنوسی بیانگر این نظر است که ماده و جهانمادی شر و در تقابل با روح و عنصر غیرمادی هستی میباشد.
در این نوشتار به بررسی"ماه"(به عنوان یکی از تجلیات قداست)و رمزپردازیهای مرتبطبا آن در هنر مانوی میپردازیم؛ماه و خورشید و نقش آنها دراسطوره آفرینش مانوی،ارتباط ماه و مرگ،مروارید؛رمز ماه،اسطوره یاد و فراموشی و ارتباط آن با رمزپردازی مروارید و...
ستون روشنی یا ستون شکوه،که هم ایزد است و هم گذرگاهیاست که نورهای آزاد شده از طریق آن به بهشت نو رهسپار میگردندو روانهای رستگار شده از این گذرگاه-که مانند راه شیری ازبیرون قابل رؤیت است-به ماه در هنگام بدر فراز میروند و از آنجابه خورشید رهسپار میشوند و آنگاه به بهشت نو میرسند.
به دلیلهمین قداست است که ماه و خورشید منزل ایزدان مانوی و مرکبزورق،انوار رها شده برای بردن آنها به خاستگاه اصلی و آسمانیشانمیباشد.
انوار رها شدهدر زمین و روان مردگان به ستون روشنی(سومین ایزد آفرینش سوم)که در عین حالراه شیری یا کهکشان است و از آنجا به ماهمیروند و این سبب بزرگ شدن ماه و حالتبدرمیشود.
همین قداست است که ماهو خورشید را منزل ایزدان مانوی و زورقانوار رها شده به سمت جایگاه آسمانیشان،نموده است همچنین رمزپردازی قمری رادر نماد"مروارید"،نانهای نذری در مراسمبما که به شکل ماه و خورشید درست شدهاند،چلیپای سپید و هاله دور سر مانی و...
همانطور که اشاره شد؛درونمایهی مروارید از نمادهای بنیادینروح انسان نیازمند رستگاری است و همچنین به روح روشنی درکیهان یعنی«نفس زنده»که در سراسر جهان پراکنده است اشارهدارد و شخصیتهای نجاتبخش کیش مانوی مسئولیت نجات آن رابرعهده دارند."