چکیده:
اگرچه بیشتر داستانهای کلیله و دمنه از زبان حیوانات (فابل) بیان شدهاند، هدف اصلی نویسندگان آن بررسی و نقد شخصیتها و تیپهای انسانی است. هدف این مقاله بررسی نحوة ساختن این شخصیتها و تیپها در داستان «شیر و گاو» است که درونی انسانی دارند. از آنجا که کنشها، حالات و عادات اجتماعی و سیاسی مختلف دوران کهن و قوم ایرانی در ترجمة فارسی کلیله و دمنه نمود پیدا کردهاند، بر آن شدیم که با استفاده از تحلیل درونی و فرد به فرد اشخاص داستانی، دیدی جامع در باب آن روزگار به دست آوریم. بنابراین تحلیل، همة شخصیتهای داستان «شیر و گاو» ایستا و اکثر آنها تیپ هستند. داستان در بیزمانی و در یک جنگل رخ میدهد. زبان مرتبط با شخصیتهای داستانی اغلب به گونهای پندآمیز است. همچنین، کنش در داستان منطبق با ویژگیهای فردی هر شخصیت و برخاسته از عوامل روانشناختی افراد داستان است.
خلاصه ماشینی:
"در حقیقت، شخصیتپردازی و تیپسازی داستان «شیر و گاو»، بر مبنای دستهبندی شخصیتها، زبان، مکان و زمان آنها، کنش، ویژگیهای فردی، رویکرد اجتماعی و سیر روایت شخصیتها صورت میپذیرد.
با توجه به رویکرد اجتماعی باید به این مطلب اشاره کرد که چون شیر بر اریکة قدرت سوار است، بعد از کشته شدن گاو (شنزبه)، احساس گناه و خطر میکند.
سیده مانلی هاشمیان دانشجوی رشتة زبان و ادب فارسی، دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب کلیـــــله و دمــــــنه در حقیقت، شخصیتپردازی و تیپسازی داستان «شیر و گاو»، بر مبنای دستهبندی شخصیتها، زبان، مکان و زمان آنها، کنش، ویژگیهای فردی، رویکرد اجتماعی و سیر روایت شخصیتها صورت میپذیرد بقیة مطلب در وبگاه نشریه چند گزینة ادبی ـ عرفانی (برگرفته از نقدالنصوص جامی) نورالدین عبدالرحمان جامی (۸۱۷- ۸۹۸ق) چهرة برجستة علم و ادب قرن نهم، که او را خاتمالشعراء نیز خواندهاند، علاوه بر آثار ادبی (بهارستان، منشآت، هفت اورنگ، دیوان اشعار) و علوم نقلی (تفسیر، ترجمة چهل حدیث، شواهد النبوه، نفحات الأنس و..."