چکیده:
در پاسخ به این پرسش که چرا کشورها هسته ای شدن یا غیرهسته ای شدن را دنبـال می کنند، فرضیات و چارچوب های نظری مختلفی مطرح شده اسـت . در بررسـی ایـن موضوع با فرضیات و چارچوب های نظری متفاوت و حتی متضادی روبرو مـی شـویم که وضعیتی پیچیده را رقم می زند. این مقاله با بررسی مسائل و مشکلات نظریـه هـای موجود هسته ای شدن و غیرهسته ای شدن ، درصـدد اسـت «هویـت اسـتراتژیک » را بـه عنوان چارچوبی نوین مطرح کرده و ابعاد مختلـف موضـوع را بـر ایـن اسـاس مـورد بررسی قرار دهد. بدین منظور ابتدا نظریه های موجود به گونه ای متفاوت و بر اسـاس چارچوب پیشنهادی نگارنده که مبتنی بر تفکیک میـان دو سـطح پـارادایمی و نظـری است ، مورد بررسی و نقد قرار می گیرنـد و سـپس ، از هویـت اسـتراتژیک بـه عنـوان چارچوبی جدید سخن به میان می آید و مبانی و مولفه های آن تبیین می شود.
theoretical analysis of nuclear policy is not a frequent matter، but there are different theoretical frameworks in response to question of nuclearization and dis-nuclearization policies of countries.
This article analyses problems of current theories on nuclearization and dis-nuclearization، and propose strategic identity as an alternative framework.
خلاصه ماشینی:
چارچوب نوین این پژوهش مبانی غرب محور و یکسان انگار مناظره ها و نظریه های موجود را نقد و رویکردی نوین مبتنی بر یکتاانگاری سیاست هسته ای هر کشور ارائه می کند که بر مبنای آن ، ضمن توجه هم زمان به هسـته ای شـدن و غیرهسـته ای شـدن ، بـه انگیـزه هـا، فراینـدها و پیامدهای موضوع نیز در کنار یکدیگر پرداخته می شود و بدین ترتیب ، ساخته شدن سیاست هسته ای هر کشور بر اساس موقعیت خاص و متفاوت آن و با پیوند میان هویت ، امنیت و قدرت در سطوح داخلی ، منطقه ای و بین المللی در کانون توجه قرار می گیرد.
طیف نظری نخست مبتنی بر دیدگاه واقع گـرا، معتقـد است دستیابی به سلاح هسته ای ناشی از دغدغه هـای امنیتـی دولـت هاسـت ( ,Mearsheimer ٣٠٥ :٢٠٠٩ ,Sagan &Montgomery ;١٩٩٣ ,Frankel ;١٩٩٠)، در حالی که بـر مبنـای طیـف نظری دوم ، عوامل متفاوتی از منافع اقتصـادی داخلـی یـا مخالفـت هنجـاری بـر علیـه سـلاح هسته ای (١٩٩٦ ,Katzenstein ;٢٠٠٧ ,١٩٩٨ ,١٩٩٤ Solingen) تا نقـش عوامـل تکنولوژیـک ، خارجی و داخلی در این زمینه ، مؤثر تلقی می شوند (ر.
برای درک بهتر و دقیـق تـر ایـن دیـدگاه هـا، ضـمن بررسـی دیدگاه های پارادایمی در قالب سه مناظره واقع گرایی / آرمان گرایی (لیبرالیسـم )، نوواقـع گرایـی / نولیبرالیسم و خردگرایی /انتقادگرایی ، نظریه های سطح دوم را در پنج رویکرد خارجی / امنیتـی ، داخلی / سیاسی ، اقتصادی / صنعتی ، روان شناختی / فردی و فرهنگی / اجتمـاعی تقسـیم کـرده و مورد بررسی قرار می دهیم و با نقد مرحله به مرحله این دیدگاه ها، به تبیین مبانی فکری هویت استراتژیک ، به عنوان چارچوب نظری نوین می پردازیم .