چکیده:
طرح مسئله: در این مقاله به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با خطرپذیری در دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی تهران در سال 1389، پرداخته شده است. روش: مطالعه حاضر، مطالعه ای میدانی و توصیفی از نوع همبستگی است. ابزارهای مطالعه، پرسش نامه سرمایه اجتماعی (اونیکس و بولن، 2000)، و خطرپذیری نوجوانان ایرانی (زاده محمدی و احمدآبادی، 1387)، بود. نمونه مورد مطالعه، 372 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علامه طباطبایی شهرتهران که به صورت تصادفی انتخاب گردیدند تشکیل دادند. داده های این مطالعه با استفاده از SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که همبستگی معنی دار منفی بین سرمایه اجتماعی با خطرپذیری در افراد مورد مطالعه وجود دارد. میانگین نمرات دختران، افراد متاهل و شاغل در پرسش نامه سرمایه اجتماعی، به طور معنی داری بیش از سایر گروه ها بود، برعکس میانگین نمره پسران، افراد مجرد و بیکار در پرسش نامه خطرپذیری به طور معنی داری بیش از گروه های دیگر بوده است. نتایج: وجود ارتباط بین سرمایه اجتماعی و خطرپذیری، مسئولیت متولیان سلامت جامعه و دانشگاه ها را در زمینه برنامه ریزی های اصولی پیشگیرانه و حمایتی موثر و مناسب در جهت ارتقاء سطح سلامت اجتماعی افراد جامعه و به ویژه دانشجویان، نمایان می سازد.
خلاصه ماشینی:
"خطرپذیری علاوه بر اینکه انجام رفتارهای پرخطر را دربر میگیرد،به آسیبپذیری و در معرض خطر بودن از سوی محیط و نزدیکان و نیز گرایشها،تمایلات و باورهای نادرست و تهدیدکنندۀ فرد در مورد رفتارهای پرخطر اشاره دارد(زاده محمدی و احمدآبادی،1387) گروهی تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر خانواده و جامعه را دلیل کاهش جرم،مصرف مواد مخدر و رفتارهای پرخطر دانسته و گروهی دیگر،اعتماد متقابل و ارتباطات ناشی از سرمایۀ اجتماعی در گروهها را عامل تثبیت و علاقمندی نوجوانان به همنوایی با هنجارهای جامعه میدانند )9991,sedneneM&azyaoL,namredeL( .
دامنۀ ضرایب همبستگی دو متغیری بین مؤلفههای تشکیلدهندۀ پرسشنامۀ خطرپذیری بین 0/142 تا 0/676 قرار دارد و همۀ ضرایب محاسبه شده از لحاظ آماری در سطح 0/01 خطا با عدد صفر تفاوت معنیدار دارد،لذا میتوان گفت که هریک از مولفههای مورد سنجش در این پرسشنامه،پیشبینیکنندۀ مناسبی برای خطرپذیری محسوب میشوند،لیکن سیگار،مواد مخدر و روانگردان و الکل،رفتارهای خشونتآمیز و همچنین خطرپذیری جنسی بیش از رانندگی خطرناک تبیینکنندۀ خطرپذیری در نمونۀ مورد مطالعه بوده است.
این پژوهش همچنین نشان میدهد بین بعد شناختی و ارتباطی سرمایۀ اجتماعی با خطرپذیری همبستگی معنیدار و منفی وجود دارد،این یافته مؤید دیدگاههای نظریهپردازان و محققین جامعهشناسی همچون ناهاپیت و گوشال (1998)و پوتنام(2001)میباشد که سرمایۀ اجتماعی را ارتباط متقابل افراد با یکدیگر، اعتماد و قابلیت اطمینان میدانند که میتوانند با ایجاد شناخت مناسب و تسهیل امکانات موجود،کارآیی جامعه را بهبود بخشیده موجبات کاهش آسیبپذیری افراد جامعه را فراهم آورد.
این یافته نتایج بررسیهای انجام گرفته توسط اونیکس و بولن(2000)؛ وولکاک(2001)؛بخشانی و همکاران(1386)و زاده محمدی و احمدآبادی(1387)را مورد تأیید قرار داده است،که پسران نسبت به دختران رفتارهای خطرپذیری بیشتری از خود بروز میدهند و وضعیت سرمایۀ اجتماعی در آنها پایینتر از دختران میباشد."