خلاصه ماشینی:
"برخی از اهل معرفت«رمضان»را اسمی از اسماء الله تعالی دانستهاند،مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی نیز بر این نظر است:«در جعفریات از امیر المؤمنین روایت شده است که فرمود:نگویید رمضان،زیرا شما نمیدانید که رمضان چیست؟و هر کس چنین گوید باید تصدق دهد و به کفاره آن روزه بگیرد و به آن بگوئید ماه رمضان همچنان که خدای تعالی فرموده:شهر رمضان»(4).
و بدانی که روزه تکلیف نیست،بلکه تشریفی است که موجب شکرانهء توست و ببینی که در واجب ساختن آن منتی از حق تعالی بر توست و مکانت ندای خدای تعالی را در آیهء صوم از کتاب خدا بشناسی و چون بدانی که آن ندا نسبت به تو و دعوت توست به سوی وصال خدا،از آن لذت ببری»(7) (به تصویر صفحه مراجعه شود) لیلة القدر شب قدر،اوج وصل سالک است.
ایشان مینویسند: «شاید لیلة القدر برای آن صاحب قدر شده که شب وصال نبی ختمی به محبوب خود است و در مباحث سابقه معلوم شد که تنزل ملائکه و نزول (به تصویر صفحه مراجعه شود)اهل معرفت عالم را عبارت از یک شب و یک روز میدانند که این شب و روز دو قوس نزول و صعود در آفرینش عالمند.
حضرت امام خمینی(ره)در این باره فرمودهاند: «قوله تعالی: و ما ادریک ما لیلة القدر این ترکیب برای تفخیم و تعظیم و بزرگی مطلب است و (به تصویر صفحه مراجعه شود) عظمت حقیقت خصوصا به ملاحظه متکلم و مخاطب."