چکیده:
هسته اولیه شهر گرمی در سطوح نسبتا هموار دره شکل گرفته ولی بدلیل محدودیت اراضی هموار اخیرا بیش از 70 درصد از رشد کالبدی شهر در دامنههای پر شیب و بسیار شیبدار(8 تا30 درجه)گسترش یافته است.گسلهای فعال منطقه، وجود سازندهای سطحی و زمین شناسی سست، موجب ناپایداری فونداسیون ساخت و سازهای شهری به ویژه در بخش شرقی و شمالشرق شهر شده است. بعلاوه پدیده نشست و ترک برداشتن پی سازهها (بدلیل فرونشست سازندهای ریز دانه با درصد بالای رس) و نیز لغزش مواد سست با تنش برشی زیاد تهدید جدی برای ساخت و سازهای در سطوح دامنه ها می باشد. لغزش بزرگ سال 74 در دامنه تند شیب بخش شرقی، منجر به تخریب اماکن شهری(حدود250 واحد مسکونی و بیمارستان و و مدرسه محله کتول تغییر اجباری محل استقرار بخشی از ساکنین شهر در شمالشرق آن شد. طبق نتایج تحقیق از کل 4/449 هکتار از اراضی کاربریهای شهری 5/145 هکتار یا 4/32 درصد آن در مناطق نامناسب تا کاملا پرخطر قرار گرفتهاند. در صورت فعالیت گسلها و یا وقوع زمین لرزه بیش از 5/5 ریشتری، زمین لغزشها و جابجایی سازندهای سطحی، فرونشست، روانگرائی جزو مخاطرات محیطی، پدیدههای ژئومورفولوژی موجب، نشست، کج شدگی، ترک برداشتگی و تخریب اغلب ساخت و سازهای طرفین دره ناودیسی (در دامنههای شیبدار) خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
بررسی نقش عوامل توپوگرافی، زمین ساخت و اقلیم در ایجاد مخاطرات محیطی مقر( Site) شهر گرمی چکیده هسته اولیه شهر گرمی در سطوح نسبتا هموار دره شکل گرفته ولی بدلیل محدودیت اراضی هموار اخیرا بیش از 70 درصد از رشد کالبدی شهر در دامنههای پر شیب و بسیار شیبدار(8 تا30 درجه)گسترش یافته است.
گسلهای فعال منطقه، وجود سازندهای سطحی و زمین شناسی سست، موجب ناپایداری فونداسیون ساخت و سازهای شهری به ویژه در بخش شرقی و شمالشرق شهر شده است.
ولی با توجه وضعیت خاص منطقه گرمی و محدوده و مقر شهر از لحاظ سازندهای سست، سابقه بعد زمین لغزشهای فرودین 1384 که منجر به تخریب و متروکه شدن 250 واحد مسکونی در محله کتول شد و وضعیت توپوگرافی بسیار شیبدار و مخاطره آمیز یالهای ناودیس گرمی و دخالت شدید بشر در ناپایدار کردن دامنه ها به ویژه در محدوده مقر شهر انجام این چنین تحقیقی فوق العاده حساس و مهم است.
3. پیشینه تحقیق مطالعات اولیه مخاطرات محیطی از منظر ژئومورفولوژی شهری برای تعیین بسترهای طبیعی مقر شهر یا مناطق توسعه فیریکی شهر به صورت پایدار (یا بسیار کم خطر)، نسبتا پایدار(کم خطر) و ناپایدار(پرخطر) و بسیار ناپایدار (بسیار پر مخاطره) جهت مدیریت و برنامهریزی شهری ضرورت دارد.
از (رجوع شود به تصویر صفحه)لحاظ میزان شیب، سازندهای زمینشناسی و میزان بارش اغلب مناطق پر شیب مقر شهر گرمی مستعد وقوع زمین لغزش و گسیختگی میباشند.
در شکل (10) مناطق پایدار ،ناپایدار برای توسعه ساخت و سازهای شهری با توجه به مسائل تکتونیک، سازندهای سطحی و ضعیت توپوگرافی و غیره تفکیک و نشان داده شده است.