چکیده:
تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستایی در زمینه های مختلف با استفاده از روش های کمی نقش مهمی درفرایند برنامه ریزی توسعه روستایی دارد. در مقاله حاضر با بهره گیری از شاخص ناموزون موریس و استفاده از 4شاخص در زمینه های اقتصادی و آموزشی به تعیین و تحلیل سطوح برخورداری دهستان های بخش مرکزی شهرستاندزفول پرداخته شده است، در این مقاله با استفاده از داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 تعداد 4شاخص انتخاب شدند و روستاهای دهستانهای منطقه با روش موریس رتبه بندی و درجه توسعه یافتگی آنها تعیین و تحلیل گردید. نتایج تحقیق نشان داد که 21/4 درصد روستاهای دهستان شمس آباد در گروه روستاهای توسعه یافته و 78/6 درصد از روستاها در گروه روستاهای کمتر توسعه یافته قرار دارند و نیز در دهستان قبله ای 43/8 درصد روستاها درگروه روستاهای توسعه یافته و 56/3 درصد روستاها در گروه روستاهای کمتر توسعه یافته قرار گرفنه اند و در مجموع 32/6 درصد روستاهای بخش مرکزی در گروه روستاهای توسعه یافته و 67/4 درصد روستاها در گروه روستاهای کمتر توسعه یافته قرار دارند. لذا در راستای توسعه هماهنگ و متوازن نواحی روستایی تقویت مراکز محلی و همچنین ایجاد و تقویت کانون ها و محورهای جدید توسعه در نواحی کمتر توسعه یافته بخش ضروری است.
خلاصه ماشینی:
"در مقاله حاضر با بهره گیری از شاخص ناموزون موریس و استفاده از ٤ شاخص در زمینه های اقتصادی و آموزشی به تعیین و تحلیل سطوح برخورداری دهستان های بخش مرکزی شهرستان دزفول پرداخته شده است ، در این مقاله با استفاده از داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ١٣٨٥ تعداد ٤ شاخص انتخاب شدند و روستاهای دهستانهای منطقه با روش موریس رتبه بندی و درجه توسعه یافتگی آنها تعیین و تحلیل گردید.
در این مقاله با استفاده از شاخصهای سواد و اشتغال و بهره گیری از شاخص ناموزون موریس به سنجش و تعیین سطوح برخورداری و توسعه نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان دزفول در سطح دهستان پرداخته شده و سپس به تحلیل آن اقدام گردیده است .
به منظور تعیین سطوح برخورداری نواحی روستایی بخش مرکزی ٤ شاخص و متغیر در زمینه های اقتصادی و اجتماعی تعیین گردید و داده های مورد نیاز از نتایج سرشماری سال ١٣٨٥ بدست آمده و پس از محاسبه شاخص ها و متغیر ها با استفاده از "شاخص ناموزون موریس " به تعیین و اندازه گیری سطوح برخورداری و توسعه نواحی روستایی و رتبه بندی روستاها مبادرت شده و سرانجام میزان نابرابری روستاهای بخش مرکزی دزفول بررسی شده است .
/ شکل ١: نقشه تقسیمات سیاسی اداری بخش مرکزی شهرستان دزفول یافته های تحقیق : با استفاده از ٤ شاخص و متغیر مورد مطالعه و به کارگیری شاخص ناموزون موریس ، ضریب و رتبه برخورداری هریک از دهستان ها در زمینه های اشتغال و سواد و همچنین سطوح کلی برخورداری محاسبه و تعیین گردید و نتایج آن در جداول شماره (١) و (٢) نشان داده شده است ."