چکیده:
مقاله حاضر براساس نتایج پژوهشی ارائه میشود که به سفارش پژوهشگاه مطالعات
آموزشوپرورش (پژوهشکده تعلیم و تربیت) و در سال 1383 انجام شده است.
در این پژوهش نظام تصمیمگیری آموزشوپرورش براساس عوامل برونسیستمی و
درونسیستمی مورد پژوهش و مطالعه قرار گرفته است. بر این اساس نظام تصمیمگیری
آموزشوپرورش مشتمل بر پنج عامل محیطی (فراسیستمی)، ساختارتصمیمگیری، فرآیند
تصمیمگیری، اجرای تصمیم و ارزشیابی و بازخورد در نظر گرفته شده است.
اطلاعات این طرح با بهرهگیری از پرسشنامه و در جامعه آماری دو گروه از اعضای هیئت
علمی دانشکدههای علوم تربیتی دانشگاههای تهران (شهید بهشتی، تهران، تربیت معلم،
علامهطباطبائی و الزهراء) و اعضای هیئت علمی، مدیران و کارشناسان ستادی وزارت
آموزشوپرورش گردآوری شده است.
بر اساس یافتههای پژوهش از نظر نمونههای تحقیق، نظام تصمیمگیری آموزشوپرورش به
طور کلی دارای نواقص و کاستیهای متعددی است. با وجود این بیشترین مشکلات و نواقص در
زمینة عوامل ساختاری نظام تصمیمگیری و کمترین مشکلات دربارة عوامل اجرایی بوده
است.
در ضمن نمونههای تحقیق به طور کلی، تمرکززدایی از نظام تصمیمگیری آموزشوپرورش
را ضروری و استقرار نظام تصمیمگیری نیمه متمرکز را توصیه کردهاند.
خلاصه ماشینی:
"میانگین وزنی مشکلات ساختاری نظام تصمیمگیری آموزشوپرورش به تفکیک گروهها مشکلات اعضای هیئت علمی مدیران و کارشناسان جمع فقدان چشمانداز بلند مدت در آموزشوپرورش 95 94 95 عدم ارتباط مؤثر بین نظام تصمیمگیری و نظام پژوهش 93 89 92 فقدان نظام اطلاعات جامع، دقیق و به هنگام به منظور پشتیبانی نظام تصمیمگیری در آموزشوپرورش 91 90 91 عدم ثبات در سیاستها و برنامههای آموزشوپرورش 92 90 91 فقدان نگرش «نظامگرا» و همه جانبهنگر در میان مدیران آموزش 92 89 91 دخالت نابجای مسائل سیاسی در تصمیمگیریهای آموزشی 94 85 91 حاکمیت نگرش سنتی و محدود نسبت به مسائل آموزشوپرورش 92 85 90 فقدان تخصص کافی در بین مدیران آموزشوپرورش 90 87 89 فقدان فرهنگ«پاسخگویی» و «مسئولیتپذیری» نسبت به تصمیمات قبلی و اجرا شده 91 87 89 تمرکز بیش از حد اختیارات در سطوح مختلف مدیریت آموزشوپرورش 88 83 86 کوتاه بودن دوره مسئولیت مدیران آموزشوپرورش 80 75 78 جمع 7/90 7/86 4/89 جدول 6.
میانگین وزنی مشکلات ارزشیابی نظام تصمیمگیری آموزشوپرورش به تفکیک گروهها مشکلات اعضای هیئت علمی مدیران و کارشناسان میانگین کل عدم جدیت در «تقدیر از موفقیتها» و «استیضاح ناکامیها» 93 89 92 فقدان نظام مؤثر و سریع بازخورد به منظور رفع نواقص و اصلاح انحرافات 91 87 5/89 عدم استفاده مؤثر از نتایج ارزشیابیها در تصمیمگیریهای بعدی 85 89 87 عدم پیگیری و تحلیل عوامل مؤثر بر عدم موفقیت در اجرای تصمیمات 83 87 85 تبدیل شدن فرآیند ارزشیابی تصمیم به یک روال و وظیفه صرفا اداری 82 87 83 جمع 87 88 87 سؤال دوم آیا بین نواقص تصمیمگیری آموزشوپرورش براساس پنج عامل محیطی، ساختاری، فرآیندی، اجرایی و ارزشیابی تفاوت معنادار وجود دارد؟ برای پاسخگویی به سؤال پژوهشی فوق امتیازات به دست آمده برای هر یک از عوامل پنجگانة مورد بحث در جدول زیر نشان داده شده است."