چکیده:
پژوهش حاضر با تأکید بر جلوههای ساختاری و مضمونی تئاتر ابزورد بهمثابۀ شکل نوینی از پردازش نمایشی، مجموعهای از اصول نمایشی وامگرفته از این تئاتر، در نمایشنامههای دهۀ چهل بهمن فرسی را مطالعه میکند. یکی از این اصول، درک نوین فرسی از مقولۀ کنش دراماتیک است که بهنوعی، عامل اصلی انتقال مفاهیم مورد نظر نویسنده بهشمار میرود. فرسی در این روش، متأثر از تئاتر ابزورد، نقش رویدادهای بیرونی نمایش و پیرنگ علیومعلولی رایج در تئاتر سنتی را کنار گذاشته و لایههای فکری و عقیدتی نمایش را تقویت کرده است. طرح مدور نمایشها، پیچیدگی و نمایش مورب شخصیتها و مواضع فلسفی- عقیدتی آنان، تصاویر شاعرانه، گسترش و غلبۀ لایة کلامی نمایش بر لایۀ کنشی و پایان باز نمایش- که در آن خبری از گرهگشایی نیست- رویکردهای نوآورانهای هستند که در نمایشنامههای فرسی بهکار گرفته شدهاند که این خود نشاندهندۀ تأثیرپذیری بارز فرسی از این مکتب هنری و نمایشی است. مسئلة اصلی این پژوهش، کشف و شناسایی حدود تأثیرهایی است که این گونة متفاوت نمایشی بر نمایشنامههای بهمن فرسی داشته است.
خلاصه ماشینی:
استادیار زبان و ادبیات انگلیسی (گرایش ادبیات نمایشی)، دانشگاه ولیعصر (عج ) رفسنجان ، رفسنجان ، کرمان ، ایران (تاریخ دریافت : ٩٣/٠٣/٠٤، تاریخ تصویب : ٩٤/٠٢/٣٠) چکیده پژوهش حاضر با تأکید بر جلوه های ساختاری و مضمونی تئاتر ابزورد به مثابۀ شکل نوینی از پردازش نمایشی ، مجموعه ای از اصول نمایشی وام گرفته از این تئاتر، در نمایشنامه های دهۀ چهل بهمن فرسی را مطالعه می کند.
طرح مدور نمایش ها، پیچیدگی و نمایش مورب شخصیت ها و مواضع فلسفی - عقیدتی آنان ، تصاویر شاعرانه ، گسترش و غلبۀ لایۀ کلامی نمایش بر لایۀ کنشی و پایان باز نمایش - که در آن خبری از گره گشایی نیست - رویکردهای نوآورانه ای هستند که در نمایشنامه های فرسی به کار گرفته شده اند که این خود نشان دهندة تأثیرپذیری بارز فرسی از این مکتب هنری و نمایشی است .
پایبندی فرسی به زبان خاص نمایشی و ارائۀ فرمی نو در اجراهایش در بعضی از نمایشنامه های بعد از گلدان ، فرسی را نمایندة این نوع سبک تئاتر در ادبیات نمایشی ایران کرده است .
بدین ترتیب ، بهمن فرسی و هم عصرانش ، در دهۀ چهل نمایندگانی شده اند برای درک اوضاع حاکم بر جامعه و مبارزه با مسائل و مشکلاتی که انسان این دهه و دهه های قبل را آزار می داده و دچار یأس و سرخوردگی کرده است .
همان طورکه مشاهده می شود، بهمن فرسی در هریک از عناصر ساختاری نمایشنامه هایش ، بر مبنا و سبک تئاتر ابزورد، دارای نوآوری هایی است که درادامه به آن ها اشاره می شود.