چکیده:
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان همخوانی بین کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی پایگاههای اطلاعاتی است. پایگاه های اطلاعاتی، محتوای موضوعی مدارک خود را با استفاده از واژگان زبان طبیعی یا زبان کنترل شده، در فیلدهای کتابشناختی مشخصی که همراه با سایر اطلاعات کتابشناختی مدرک همراه است، نمایان می کنند که اصطلاحات پیشنهادی مقالات نامیده می شوند. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، پایگاه های اطلاعاتی لاتین ابسکو و آی ای تریپلی بودند که تراکنشهای ثبت شده طی یک دوره سه ماههمورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان دادند، در هر دو پایگاه اطلاعاتی، کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی آزاد نسبت به اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده، همخوانی کامل بیشتری داشتند.حال آنکه میزان همخوانی نسبی کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده در مقایسه با اصطلاحات پیشنهادی آزاد بیشتر بود. همچنین بین میزان همخوانی کلیدواژه های جستجوی کاربران با هریک از انواع اصطلاحات پیشنهادی، تفاوت معناداری مشاهده شد.نتایج نشان دادند که این اصطلاحات توانمندی بالایی جهت اولویت به کارگیری در نمایه سازی منابع، انتخاب اصطلاحات اصطلاحنامه هاو منبع انتخاب کلیدواژه های جستجو در فرایندبسط جستجو دارند. ارزش و اصالت مقاله: این پژوش با شناسایی زبان جستجوی کاربران، می تواند به نمایه سازان جهت انتخاب اصطلاحات نمایهای که میبایستی به زبان جستجوی کاربران نزدیکتر باشد و نیز ساخت اصطلاحنامه های جستجو، و طراحان نظامهای اطلاعاتی جهت بهبود نظامهای توصیه گر کارآیی داشته باشد که در این خصوص تا کنون پژوهشی به تحلیل هریک از انواع اصطلاحات پیشنهادی (اصطلاحات نویسندگان، موضوعی و...) در مقایسه با اصطلاحات جستجوی واقعی کاربران نپرداخته است.
خلاصه ماشینی:
"تا چه میزان کلیـدواژه هـای جسـتجوی کـاربران در هـر پایگـاه اطلاعـاتی بـا انـواع اصـطلاحات پیشنهادی همان پایگاه اطلاعاتی (موضوعی، نویسندگان ، کنترل شده ،کنترل نشده )همخوانی دارد؟ اصـطلاحات پیشـنهادی موجـود در پایگـاه اطلاعـاتی ابسـکو کـه همـراه بـا سـایر اطلاعـات کتابشــناختی مــیآینــد، در دو فیلــد اصــطلاحات موضــوعی ١و اصــطلاحات نویســندگان ٢ارائــه میشوند که میزان همخوانی هر کدام از آنها بـا کلیـدواژه هـای جسـتجوی کـاربران در جـدول ١ آمده است : (رجوع شود به تصویر صفحه) همانطور که در جدول ١مشاهده مـیشـود، بیشـترین میـزان همخـوانی میـان کلیـدواژه هـای جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی موضوعی، از نوع همخوانی نسبی (٤٣/٧ درصـد)و بـا اصــطلاحات پیشــنهادی نویســندگان ،از نــوع همخــوانی کامــل (٦٠/٢ درصــد)بــود.
در نگاهی دیگر، با توجه به نتایج پژوهش گیل ــ لیـواو آلونسوــ آرویـو١(٢٠٠٧)کـه نشـان دادنـد ٢٥درصـد از کلیـدواژه هـای نویسـندگان همخـوانی کامـل بـا توصـیفگرهای موضـوعی و کنترل شده دارند،نتایج این پـژوهش نشـان داد، همخـوانی کلیـدواژه هـای جسـتجوی کـاربران بـا اصــطلاحات نویســندگان از جایگــاه مناســب و ویــژه ای برخــوردار اســت و بــه زبــان جســتجوی کاربران بسیار نزدیک است و لذا این اصطلاحات در نمایه سـازی متـون ، در انتخـاب اصـطلاحات اصطلاحنامه هاو پذیرفتـه شـدن ایـن اصـطلاحات بایـد در اولویـت قـرار بگیـرد.
1. Gil-Leiva & Alonso-Arroyo پیشنهادها به کارگیری انواع مختلف اصـطلاحات پیشـنهادی از جملـه اصـطلاحات کنتـرل شـده و آزادو یـا اصـطلاحات نویسـندگان بـرای هـر مـدرک در پایگـاه هـای اطلاعـاتی لاتـین ، ایـن اصـطلاحات پیشنهادی را به یک ابزار قدرتمند برای انتخاب کلیـدواژه جسـتجو، اصـلاح فراینـد جسـتجو و یـا انتخاب اصطلاحات نمایه ای برای اصطلاحنامه های کاربرمدارتبدیل سـاخته اسـت ."