خلاصه ماشینی:
نقد و معرفی متون تاریخ عباسی یا روزنامه ملا جلال، تألیف ملا جلال الدین منجم، شامل وقایع دربار شاه عباس صفوی، به کوشش دکتر سیف الله وحیدنیا، تهران، انتشارات وحید، چاپ اول 1366، 498 صفحه.
تاریخ عباسی یا روزنامه ملا جلال، اثر مولانا جلال الدین منجم، از منابع قابل نظر و توجه عصر شاه عباس اول است و به مثابه کتاب عالم آرای اسکندر بیک ترکمان، این اثر هم در شناخت اوضاع و احوال حکومت شاه عباس اول از اهمیت بهسزائی برخوردار است.
لذا کتاب را نه فقط در شناخت احوال شاه عباس، بلکه در مطالعه تاریخ سیاسی- اجتماعی عصر صفویه باید مورد تعمق و تأمل قرار داد.
(2) و همچنین استاد فقید نصر الله فلسفی درباره مؤلف کتاب تاریخی عباسی مینویسد: «منجم باشی او(یعنی شاه عباس)در آغاز پادشاهیش ملا جلال الدین محمد یزدی بود که از سال 994 قمری به خدمت وی در آمد، این مرد از ندیمان مخصوص شاه در سفر و حضر همراه و مونس وی بود.
البته نباید فراموش کرد که کار منجمان و طبیبان چندان سهل و ساده نبوده و اگرچه در کار خویش آگاهیهایی هم داشتهاند اما چه بسا ممکن (*)مؤلف الذریعه مینویسد:روزنامه از مولا جلال یزدی در احوال شاه عباس که مؤلف مطلع الشمس جمله عبد المؤمن خان ازبک هب مشهد خراسان را از کتاب وی نقل کرده است.
دوره صفویه هم از چنین مواردی مستثنی نیست، خصوصا که به استناد افادات استاد نصر الله فلسفی، شاه عباس به سعد و نحس کواکب اعتقاد عمیق داشت و به همین جهت منجم باشی از ترحیب و تحبیب بیشتری برخوردار بوده است.