چکیده:
بانک ها به مناسبت حرفه خود به اسرار زیادی از مشتریان آگاهی می یابند. از دیرباز اسرار بانکی به عنوان اسرار حرفه ای محسوب شده و بانک ها متعهد به حفظ اطلاعات مشتریان خود می باشند. در حقوق انگلیس وظیفه رازداری بانک ها، یک وظیفه قراردادی و به گونه ای است که حتی اگر در قرارداد تصریح نشده باشد، به عنوان تعهد ضمنی و به استناد عرف جزو قرارداد و از شرایط آن محسوب می گردد. در عین حال در سال های اخیر پارلمان انگلیس قلمرو حفظ اطلاعات و داده های اشخاص را با وضع قانون گسترش داده است. در کشورهای دارای نظام حقوقی نوشته مانند فرانسه، سوییس، آلمان، مصر، لبنان و ایران، منبع و نیروی الزام آور این تعهد عمدتا ناشی از قانون است. در این کشورها نیز وظیفه محرمانه نگاه داشتن اطلاعات مشتریان مطلق نیست، و استثنائاتی بر آن وارد شده است. از این رو به حکم قانون، مراجع قضایی، دعوای بین بانک و مشتری، مبارزه با پولشویی، تبادل اطلاعات بین بانک ها، و مانند آن، بانک برای اجرای الزام قانونی، یا تسهیل انجام وظایف ناشی از قانون، و همین طور وظایف نظارتی مبارزه با جرایم و پولشویی، این تعهد برداشته می شود. در اغلب کشورها برای نقض تعهد رازداری علاوه بر جبران مدنی، مجازات کیفری نیز وضع شده است. در عملیات تبدیل به اوراق بهادار کردن، که مستلزم انتقال مطالبات بانکی است، مشتری و ارکان این عملیات (مطابق قواعد عمومی قراردادها) حق دارند تا به پرونده وام ها و اطلاعات مشتریان آگاهی یابند، این ضرورت با وظیفه محرمانه بودن اطلاعات بانکی در تعارض است و یکی از مسایل دشوار تبدیل به اوراق بهادار کردن به شمار می آید. بحث در مورد راه حل نظری جمع این دو الزام که حقوقدانان را قانع کند، پایان نیافته است. به نظر می رسد برای حل تعارض بین حفظ اسرار حرفه ای، و علم مشتری و بازیگران معاملات تبدیل به اوراق بهادار کردن، به موضوع معامله، در عمل چاره آن است که فرم های بانکی اصلاح گردد و شرط رضایت مدیون برای انتقال مطالبات و معاملات تبدیل به اوراق بهادار کردن در قراردادهای ارایه تسهیلات به مشتریان در اسناد بانکی مربوط گنجانیده شود. نهایت آنکه قانونگذار باید تدبیری اساسی بیندیشد و دادن اطلاعات برای تبدیل به اوراق بهادار کردن (به اشخاص دارای تعهد امانتداری اسرار مشتریان) را از وظیفه رازداری بانک ها استثنا کند
خلاصه ماشینی:
"1-1-مبنا و منبع تعهد گفتیم که در این مورد بانک اولا به عنوان یک شخص ارائهکننده خدمات حرفهای متعهد حفظ اطلاعات مشتریان و امانتداری اسرار آنان است.
Ogilive سری را که در اختیار آنان قرار گرفته و یا به واسطه عمل خود،یا رابطه کارمندی به آن (اطلاعات مشتری)آگاهی یافتهاند،افشا کنند،و همین طور هرکس دیگری را تحریک کرده تا تعهد حرفهای حفظ"اسرار"را نقض کنند،به مجازات حداکثر 6 ماه حبس یا جریمهای که بیش از 05/000 فرانک نباشد، محکوم میشوند.
-چه اشخاصی متعهد حفظ اسرارند؟ افشای اطلاعات از سوی تمامی اشخاص، و دستگاههایی که قانون به آنها اختیار کسب اطلاعات یا تحصیل اوراق یا دریافت اظهاراتی را داده که محرمانه میباشند،مطابق احکام مقرر در قوانین و مقررات یا عرف مسلم بانکداری هرکشور ممنوع است،و ممنوعیت یاد شده حتی در صورت پایان یافتن رابطه بین مشتری و بانک به هردلیلی،پابرجاست (ماده 79 قانون شماره 88 مورخ 3002 مصر).
زیرا اولا مشتری در واقع با صدور چک به طور ضمنی این اجازه را به بانک داده و رضایت داده تا اطلاعات حساب وی در صورت عدم پرداخت به دارنده چک داده شود و ثانیا با توجه به مقررات چک در خصوص صدور گواهی عدم پرداخت،صادرکننده با صدور چک پرداخت نشدنی به زیان خویش اقدام کرده است و باید عواقب آنرا تحمل کند.
در حقوق انگلیس گفته میشود که "تعهد محرمانه بودن اطلاعات مشتریان" خواه قراردادی باشد یا منطبق بر اصول کامن لا،احتمال دارد که افشای اطلاعات مربوط به قصور در بازپرداخت بدهیهای مشتری و آثار این قصور با وظیفه محرمانه بودن تعارض پیدا کند."