چکیده:
هدف از انجام این پژوهش،بررسی رابطهءانگیزش بیرونی و درونی با خلاقیت دانشجویان دانشگاه شیراز است.تفاوتهای جنسیتی نیز در میزان خلاقیت،مورد مطالعه قرار گرفت.نمونههای مورد مطالعه،شامل 280 دانشجو(139 دختر و 141 پسر)بود که با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای انتخاب گردیدند.یافتهها،از طریق پرسشنامه خلاقیت عابدی و پرسشنامه ترجیح کاری نسخهء مخصوص دانشجویان،جمعآوری گردید و سپس از طریق روش آماری تحلیل رگرسیون چند متغیره، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج حاصل نشان داد کهانگیزش بیرونی و جنسیت،رابطهء معنیداری با خلاقیت دانشجویان ندارند؛اماانگیزش درونی،دارای رابطهء مثبت و معنیداری با میزان خلاقیت دانشجویان است.
خلاصه ماشینی:
"یکی از توضیحاتی که میتوان برای رفع این تناقض بیان کرد،آن است که شاید اثر پاداش بر افزایش خلاقیت در مطالعات رفتاری گزارش شده ناشی از آموزشها و دستو رالعملهایی میباشد که همراه با پاداش به آزمودنیها ارائه میشود و نه خود پاداش (آمابلی:3891).
در رابطه با فرضیه تحقیقاتی مبنی بر آنکه''انگیزش بیرونی رابطهء منفی با خلاقیت و مؤلفههای آن دارد‘‘ نتایج تحلیل رگرسیون(جدول شماره 1 تا 5)حاکی از آن است که اگرچه رابطهء میانانگیزش بیرونی،نمرهء کل خلاقیت و مؤلفههای آن منفی است؛اما این رابطهء منفی تنها در مؤلفهء سیالی معنیدار است -0/184ṣP>0/004) B) .
نتایج تحلیل رگرسیون این فرضیه را که''انگیزش درونی در مقایسه با متغیرهای جنسیت وانگیزش بیرونی،سهم بیشتری در پیشبینی خلاقیت دانشجویان دارد‘‘،مورد تأیید قرار داد.
توجیهاتی که در این زمینه میتوان ارائه کرد آن است که اول،پژوهشهایی که بوسیلهء محققان دیگر،در این زمینه صورت گرفته است،از نوع پژوهشهای آزمایشی بوده است و محقق،با ارائه عملکرد آزمایشی بهطور مستقیم تأثیرانگیزش بیرونی بر دستاوردهای خلاقانه را،مورد بررسی قرار داده است؛درحالی که تحقیق حاضر،از نوع همبستگی است و رابطهء میانانگیزش بیرونی و خلاقیت از طریق نتایج پرسشنامه،مورد بررسی قرار گرفته است.
بنابراین،باتوجه به موارد یاد شده ارتباط بینانگیزش بیرونی و خلاقیت،از عوامل دیگری همچون توانایی عقلانی و احساس شایستگی نیز تأثیر میپذیرد و در این پژوهش،مدنظر قرار نگرفته است و این احتمال وجود دارد که نبود ارتباط معنادار بینانگیزش بیرونی و خلاقیت در پژوهش حاضر،ناشی از این مسأله باشد.
فرضیهء سوم این پژوهش،بیانگر آن بود که''انگیزش درونی در مقایسه با متغیرهایانگیزش بیرونی و جنسیت، سهم بیشتری در پیشبینی خلاقیت دانشجویان دانشگاه شیراز دارد."