چکیده:
در این پژوهش به بررسی وضعیت استناد در مدخلهای اعلام جغرافیایی لغتنامهء دهخدا پرداخته شده است.در این راستا تمامی مدخلهای اعلام جغرافیایی لغتنامهء دهخدا از متن چاپ اول رایانهای(15 جلدی)استخراج شده است و بالغ بر 48853 مدخل است که از جنبههای گوناگون مورد مطالعه قرار گرفته است و مجموعا 48752 مدخل را شامل میشود.از شمار مدخلهای مزبور 43017 مدخل دارای استناد(مجموعا دارای 61762 ارجاع)و 4599 مدخل فاقد استناد میباشد و 1136 مدخل،مدخلهایی هستند که استناد آنها یادداشتهای مرحوم دهخدا است.این بررسی نشان میدهد که در کلیه مدخلهای مورد بررسی استناد به کتابها بیش از سایر انواع منابع است و 54/99 درصد کل استنادها را تشکیل میدهد.همچنین در مدخلهای اعلام جغرافیایی لغتنامه بعضا از منابعی استفاده شده است که با موضوع جغرافیا ارتباط مستقیمی ندارد که نسبت آنها به کل ارجاع 21 درصد است.
خلاصه ماشینی:
"توزیع موضوعات مورد استناده به چه صورت است؟ هدف و فایدهء پژوهش هدف از این تحقیق بررسی وضعیت استناد در مدخلهای اعلام جغرافیایی لغتنامه دهخدا و ارائه آمار و اطلاعات لازم دربارهء آنها میباشد.
و از آنجا که هدف از این پژوهش بررسی وضعیت استناد در اعلام جغرافیایی لغتنامهء دهخدا است،لذا تمام مدخلهای اعلام جغرافیایی لغتنامهء دهخدا(15 جلدی)که در آنها استنادهایی ذکر شده است جامعهء مورد مطالعه را تشکیل میدهند.
جدول 3 حاکی از آن است که زبان غالب منابع مورد استناد در مدخلهای اعلام جغرافیایی لغتنامه دهخدا به زبان فارسی است و زبانهای عربی،ترکی و لاتین در اولویتهای بعدی قرار دارد.
بررسی وضعیت شکل منابع بیانگر این نتیجه است که استناد به کتاب 54/99 درصد و نسخهء خطی 34 درصد و نشریات ادواری 12 درصد کل استنادهای اعلام جغرافیایی را تشکیل میدهد(جدول 2).
باتوجه به این نتایج یکی از فرضیههای پژوهش که پربسامدترین منبع مورد استفاده در اعلام جغرافیایی لغتنامه دهخدا کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران تألیف حسینعلی رزمآرا است ثابت میگردد.
از جمله وظایف اصلی هردایرة المعارفی ارائه اطلاعات اساسی و قابل اعتماد و موردنیاز به مراجعهکننده است و باتوجه به اینکه مرحوم دهخدا در وصیتنامهء خودش هرگونه حک و اصلاح در مطالب لغتنامه را محدود و ممنوع ساخته است،پیشنهاد میشود پیوستی که حاوی اطلاعات روزآمد جغرافیایی در مورد برخی اعلام مشهور از قبیل مناطقی که وضعیت سیاسی آنها دگرگون شده است مانند جمهوریهای تازه استقلال یافتهء اتحاد جماهیر شوروی سابق،لازم است اعلام مربوطه به دست مؤلفان لغتنامه دهخدا و از روی منابع مورد اعتماد موجود فراهم گردد و در چاپهای بعد در دسترس علاقهمندان قرار گیرد."