خلاصة:
هدف از پـژوهش حاضـر، بررسـی تـأثیر مؤلفـه هــای اضــطراب ریاضــی و نگــرش بــه ریاضــی بــر پیــشرفت تحــصیلی دانـــش آمـــوزان دبیرســـتانی در درس ریاضــی بــود. آزمــودنی هــای تحقیــق شـــامل ٩٨٧ دانــش آمـــوز آـــلاس اول دبیرســـتان (٤٨٨ دخـــتر و ٤٩٩ پـــسر) بودنـد آــه بــه روش خوشــه ای تــصادفی از نـــواحی چهارگانـــه ی آمـــوزش و پـــرورش شهرســـتان شـــیراز انتخـــاب شدند. ابزار سـنجش "مقیـاس اضـطراب ریاضی " و "مقیاس نگـرش بـه ریاضـی " بــود. تحلیــل عــاملی نــشان داد آــه اضــطراب ریاضــی از چهــار مؤلفــه ی اضطراب درس ریاضـی و عـدد، اضـطراب امتحــان ریاضــی ، احــساس منفــی بــه ریاضــی و نگرانــی دربــاره ی ریاضــی تشکیل شده و نگرش بـه ریاضـی شـامل دو مؤلفــه ی التــذاذ و ارزش اســت . شــــاخص پیــــشرفت تحــــصیلی در درس ریاضــی ، نمــره ی پایــانی درس ریاضــی داشـن آمــوزان بــود. تحلیــل رگرســیون مرحلـــه ای بـــا آـــنترل دو مـــتغیر جمعیت شـناختی جنـسیت و میـزان تحـصیلات پدر، نشان داد آـه قـویتـرین عامـل پــیش بــینی آننــده ی پیــشرفت تحــصیلی در درس ریاضی ، مؤلفـه ی نگرشـی التـذاذ است . به بیان دیگـر، دانـ آمـوزانی آه از درگیرشدن با موقعیـ هـایی آـه مــستلزم اســتفاده از دانــش ریاضــی است ، لذت می برنـد و بـه درس ریاضـی تعلــق خــاطر دارنــد، از پیــشرفت تحـــصیلی در ایـــن درس برخـــوردار مـی شـوند. یافتـه هـای پـژوهش حاضـر نــشانگر آن بــود آــه فزونــی احــساس منفی بـه ریاضـی و افـزایش اضـطراب درس ریاضـــی و عـــدد، بـــا آـــاهش پیشرفت تحـصیلی در درس ریاضـی همـراه اسـت . تلـویح یافتـه هـای ذآـر شـده بـــرای دســـت انـــدآاران تعلـــیم و تربیــت ، توجــه بــه نقــش عوامــل انگیزشی ، به ویژه نگـرش بـه ریاضـی در پیــشرفت ریاضــی داشــن آمــوزان ، سوق دادن روش هـای آمـوزش ریاضـی در جهــت ایجــاد علاقــه بــه ایــن درس و آــاهش احــساسهــای منفــی و اضــطراب است .
ملخص الجهاز:
بــه رغــم اخــتلاف نظرهــایی آــه در مــورد مکانیسم های اثرگذاری اضطراب و نگرش به ریاضـی بــر پیــشرفت تحــصیلی در ایــن درس وجــود دارد Reber Aiken Dreger Taylor pleasure value (وایــن 1 ، ١٩٨٠؛ ساراســون 2 ، ١٩٨٨؛ اشــکرافت 3 و آــرک 4 ، ٢٠٠١؛ فیلیــپس 5 ، ٢٠٠٢؛ شــونفلد، ١٩٩٢؛ فنما، ١٩٨٩)، یافته های مطالعات در درس ریاضـی و دروس ریاضــی و دروس مــرتبط بــا آن دارد و اضطراب مثبت به ریاضی با فزونی پیشرفت تحـصیلی در این حیطه همراه است (برای مثال : مـا 6 ١٩٩٩؛ نیــزر 7 ، ١٩٩٨، ٢٠٠٢؛ ماوآیــشور 8 ، ١٩٩٧).
یافته های تحقیقات متعدد نـشان از تـأثیر مـتغیر جمعیت شناختی جنسیت بر پیـشرفت تحـصیلی در زمینـه ی ریاضی دارد (برای مثال : فینگلد 10 ١٩٩٨، آیسی 11 ، Wine Sarason Ashcraft Kirk phillips Ma Nasser Kishor Meta- analysis Feingold Casey ناتـال 1 ، پـزاریس 2 ، بـن بـاو 3 ، ١٩٩٥).
چنان آه در این جدول آمده است ، از میان متغیرهـای لحـاظ بحث و نتیجه گیری هدف از پـژوهش حاضـر، بررسـی تـأثیر مؤلفـه هـای اضطراب ریاضـی و نگـرش بـه ریاضـی بـر پیـشرفت تحصیلی دانـش آمـوزان دبیرسـتانی در درس ریاضـی و تعــیین ســهم هــر یــک از مؤلفــه هــای مزبــور در پیش بـینی پیـشرفت تحـصیلی در ایـن درس بـا آـنترل دو متغیر جمعیت شناختی جنـسیت و سـطح تحـصیلات پـدر بود.
یافته های این مطالعه هم سو بـا رویکـرد اشکرافت و آـرک (٢٠٠١) نـشان از آن داشـت آـه نگرش ، بر بسیاری از جنبـه هـای اضـطراب ریاضـی تأثیر بازدارنده دارد و بدین طریق می تواند بـه پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی آمک آند.