خلاصة:
دوره بازگشت ادبی در زمان قاجار گویندگانی را معرفی کرد که سبکهای شعری خراسانی یا عراقی را الگوی خود قرار داده بودند. برخی از این شاعران علیرغم گمنامی، سبکی ممتاز داشته-اند؛ چنانکه در این میان شیوه حافظ برای شاعر آذربایجانی نجفقلی خان سرشار (متوفای 1234) مطلوب افتاده بود. از دیوان او دو نسخه خطی باقی مانده که شامل یک مقدمه منثور مفصل و مصنوع به قلم شاعر و 4748 بیت شعر است. مضمون و محتوای غالب اشعار سرشار را شکایت از هجران ، درد و رنج روزگار و مدح و رثای ائمه تشکیل میدهد. شگردهای ادبی شعر او برجسته و هنرمندانه و زبان او صمیمی و دلنشین است. در این مقاله سعی شده پس از معرفی مختصر سرشار، سبک شعری او در سطوح زبانی، ادبی و فکری بررسی شود.
ملخص الجهاز:
بررسی سبک اشعار سرشار قراجه داغی (ص ١٨٦- ١٦٧) 1 علی دهقان تاریخ دریافت مقاله : ٩٢/٤/١٤ تاریخ پذیرش قطعی : ٩٢/٨/٤ چکیده دورة بازگشت ادبی در زمان قاجار گویندگانی را معرفی کرد که سبکهای شعری خراسانی یا عراقی را الگوی خود قرار داده بودند.
(رک : فهرسـت نسخه های خطی فارسی ، منزوی و فهرست نسخه های خطی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران ، دانش پژوه ) غزلهای نسخة مزبور بر اساس حروف الفبا شماره گذاری شده است این شماره ها برای هر قافیه یا ردیـف از اول آغاز میگردد، به ترتیبـی کـه وقتـی غزلهـای دارای قافیـه بـا حـروف الـف تمـام شـد، غزلهای داری حرف روی «ب » دوباره از یک شماره گذاری میشود.
ایـن نسـخه بجـز مقدمـة منثور شامل ٤٧١٩ بیت شعر بوده و چند قصیده علاوه بر قصاید نسخة دانشگاه در آن وجود (رک : فهرست کتابخانه ملی تبریز، سید یونسی ) دارد بطورکلی دیوان سرشار تعداد دویست و هفتاد و شش غزل ، بیست و سه قصـیده ، یـازده مثنوی ، پنج مخمس ، دو ترجیع بند، یک ترکیب بند، هشت قطعه ، یک مستزاد، صـد و سـه رباعی که دو رباعی آن مستزاد است ، نه مربع ، سی و سه تک بیـت ، شـش غـزل ترکـی ، دو قصیده و یک رباعی عربی دارد.