خلاصة:
هدف از این پژوهش، بررسی نقشعوامل مؤثربرپذیرشوبهکارگیریفناوریاطلاعاتوارتباطاتدر بین جوانان روستایی منطقة اورامانات بر اساس نظریة نشر نوآوری راجرز میباشد. چارچوبنظریمورداستفادهمبتنیبرپژوهشهایپیشینداخلیو خارجیوترکیبیازنظریههایجامعهشناختیوجامعهاطلاعاتیاست.مدلتجربیبرگرفتهازآن، شامل عوامل فردی،عوامل فرهنگی، عوامل اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی، منابع اطلاعاتی و عوامل یا ویژگیهای مربوط به نوآوری، به عنوان متغیر مستقل و پذیرش و به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات به مثابة متغیر وابسته است. پژوهشبهشیوةتوصیفی-پیمایشیانجام گردید و جامعة مورد مطالعه، جوانان روستایی 35-15 سال چهار شهرستان اورامانات(پاوه، جوانرود، روانسر و ثلاث باباجانی) به تعداد 45635 نفر میباشد که از بین آنها یک نمونه 170 نفری از میان کسانی که از آیسیتی استفاده کرده و به عنوان کاربر شناخته میشوند، انتخاب گردید. روش نمونهگیری به صورت تصادفی طبقهای و از نوع متناسب میباشد. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامة «مصطفی ازکیا و همکاران» استفاده شده که روایی آن با نظر استادان راهنما و مشاور و دو تن از کارشناسان مربوط و پس از انجام اصلاحات لازم، تأئید و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرانباخ 85% محاسبه گردیده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار spss و با استفاده از روشهای آمار استنباطی، همبستگی بین متغیرها، تحلیل واریانس، آزمون تی مستقل و آزمون خیدو، اندازه گرفته شدهاند. پس از آزمون فرضیهها، نتایج به دست آمده بیانگر آن است که متغیرهای مفید بودن، سهولت استفاده و نوع شغل، در میزان پذیرش آیسیتی تأثیر داشته و سازگاری آیسیتی و میزان تحصیلات، در پذیرش آن تأثیر ندارند. همچنین، بین متغیرهای میزان آموزش، بهرهمندی از کانالهای ارتباطی و به کارگیری آیسیتی، رابطه معناداری وجود داشته و بین متغیر پایگاه اقتصادی افراد و به کارگیری آیسیتی، ارتباط معناداری حاصل نشد.
ملخص الجهاز:
هدف اساسی این است که مشخص شود آیا بین نوع شغل، میزان تحصیلات، آموزش روستاییان در زمینة رایانه و اینترنت، پایگاه اقتصادی افراد، بهرهمندی از کانالهای ارتباطی و به علاوه ویژگیهایی خود فناوری، با پذیرش و به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطة معناداری وجود دارد؟ ادبیات و پیشینة پژوهش اساسیترین نظریههای مربوط به نشر و اشاعة یک نوآوری در بین اعضای یک نظام اجتماعی را نظریهپردازان اشاعه مطرح نمودهاند.
نتایج این پژوهش نشان میدهد بین ویژگیهای فناوری (مفید بودن، سهولت کاربرد و سازگاری) و پذیرش آن ارتباط معناداری وجود دارد.
همچنین، ارتباط تنگاتنگی بین ویژگیهای مربوط به پذیرندگان نوآوری(جنسیت، تحصیلات، نوع شغل، سن، عضویت در شبکههای محلی، جهان شهری بودن) و پذیرش آیسیتی وجود دارد و فرضیة مربوط به نقش پایگاه اقتصادی و تأثیر آن در پذیرش نوآوری رد شده و هیچ ارتباطی مشاهده نشده است.
با توجه به تأکیدهای نظریة راجرز و پژوهشهای انجام شده، مدل مفهومی و تجربی پژوهش حاضر به شکل زیر است: عوامل یا ویژگیهای مربوط به آیسیتی از یک سو و عوامل یا ویژگیهای مربوط به پذیرندگان آیسیتی از سوی دیگر، به منزلة عوامل مؤثر بر پذیرش و به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظر گرفته میشوند.
بررسی این فرضیه با استفاده از آزمون F (جدول آنالیز واریانس[13])برای مقایسة میانگین پذیرش آیسیتی بین گروههای تحصیلی انجام میشود.
بررسی این فرضیه با استفاده از آزمون t-test جهت مقایسه میانگین پذیرش آیسیتی بین دو نوع شغل(یدی و فکری) انجام میشود.