خلاصة:
هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تطبیقی پایگاههای گزارش استنادی مجلهها در مرکز منطقهای اطّلاعرسانی علوم و فنّاوری و پایگاه اطّلاعات علمی جهاد دانشگاهی، از نظر مطابقت با معیارهای ارزیابی مجلههاست. برای انجام این تحقیق، ابتدا معیارها و شاخصهای مورد نیاز برای ارزیابی این پایگاهها، بر اساس مطالعة متون و همچنین از طریق مراجعه به وبگاه «موسّسة اطّلاعات علمی " Institute for Scientific Information (ISI)." » به دست آمد و پس از کسب اطمینان از روایی و پایایی آن، مورد استفاده قرار گرفت. سپس، بخشهایی از اطّلاعات، از طریق مشاهدة محقّق و بر اساس یک سیاهة وارسی که مشتمل بر4 معیار کلّی و 22 شاخص جزئیتر بود، گردآوری شد و در مواردی که نکته مبهمی وجود داشت، اطّلاعات لازم از طریق مصاحبه با بعضی از کارشناسان و مدیران هر یک از مراکز مورد مطالعه، تکمیل گردید. همچنین، در خصوص برخی از شاخصها، پرسشنامههای جداگانه طرّاحی شد و به این ترتیب، بخش دیگری از اطّلاعات، از مجلههای تحت پوشش آن پایگاهها و بخشی دیگر، از کاربران آن پایگاهها و همچنین از برخی پدیدآورندگان مقالههای مجلههای تحت پوشش آن پایگاهها به دست آمد. برای تحلیل نظرها و آزمون فرضیه، از آزمون T استفاده شد. به این ترتیب، این پژوهش، با استفاده از روشهای کتابخانهای و در مواردی نیز از طریق روش پیمایشی انجام گردید و برای تجزیه و تحلیل و مقایسة یافتهها، از روش تطبیقی و به منظور مقایسة مطابقت هر پایگاه با معیارها، از تکنیک ارزیابانه استفاده شد. یافتههای تحقیق نشان میدهد پایگاه گزارش استنادی مجلهها در مرکز منطقهای اطّلاعرسانی علوم و فنّاوری، بسیار بیشتر از پایگاه گزارش استنادی مجلهها در پایگاه اطّلاعات علمی جهاد دانشگاهی، با معیارهای ارزیابی مجلهها مطابقت داشته است.
ملخص الجهاز:
"این پژوهش سعی دارد به این پرسشها پاسخ دهد: 1- کدام گروه از معیارهای پذیرفته شدۀ ارزیابی مجلهها که توسط «مؤسسه اطلاعات علمی» مورد استفاده قرار گرفته یا به وسیلۀ پژوهشگران معرفی شده است، در ارزیابی و انتخاب مجلههای این پایگاهها رعایت میشود؟ 2- کدام یک از پایگاههای یاد شده، در رعایت مجموعۀ این معیارها موفقتر عمل کرده است؟ فرضیة پژوهش بین نظرهای سردبیران، مشترکان و پدیدآورندگان مجلههای تحت پوشش «پایگاه گزارش استنادی مجلات» در «مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری» و «پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» در خصوص میزان رعایت معیارهای ارزیابی مجلهها به وسیلۀ این دو پایگاه، تفاوت معناداری وجود دارد.
نتایج آزمون T برای بررسی تفاوت بین نمرههای ارزیابی سردبیران مجلههای زیر پوشش «جهاد دانشگاهی» دربارۀ «میزان رعایت معیارهای ارزیابی مجلهها» (رجوع شود به تصویر صفحه) محتوای جدول 4 حاکی است که نظرات مشترکان «پایگاه گزارش استنادی مجلهها» «مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری» به هنگام ارزیابی مجلهها، بیش از «پایگاه گزارش استنادی مجلهها» «جهاد دانشگاهی» به «پرمحتوا بودن عنوان مجله» به عنوان یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی مجلهها توجه نشان میدهد؛ اما فاصلۀ این تفاوت نسبت به موارد قبلی کمتر است.
نتایج آزمون T برای بررسی تفاوت بین نمرههای ارزیابی مشترکان مجلههای زیر پوشش «جهاد دانشگاهی» دربارۀ معیار «پرمحتوا بودن عنوان مجله» (رجوع شود به تصویر صفحه) چون پدیدآورندگان مقالهها، بیش از همه با فرایند انتشار مقالۀ خود در مجلهها مواجهند، بیش از دیگران میتوانند در این خصوص قضاوت کنند که آیا در عمل نیز معیارهای مربوط به «فرایند داوری تخصصی» توسط مجلۀ مورد نظر رعایت میشود یا خیر؟ جدول 7 نشان میدهد پدیدآورندگان، وجود فرایند داوری تخصصی مجلههای زیر پوشش پایگاه «گزارش استنادی مجلهها» در «مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری» را دقیقتر از «جهاد دانشگاهی» توصیف کردهاند."