چکیده:
این مقاله کتاب «قرآن، یک دایره المعارف» الیور لیمن را بررسی می کند و ویراستار، نویسندگان، ترجمه، فهرست بندی مدخل ، چگونگی گزینش، و چینش آن ها را مورد نقد قرار می دهد. این کتاب با 468 مدخل اصلی و ارجاعی در 800 صفحه توسط 8 نفر عضو هیئت تحریریه و چهل و سه نویسنده تخصصی در سال 2005 میلادی منتشر شد. توجه به مذهب شیعه و شخصیت های آن، ارائه بیشتر مدخل ها با واژه های قرآنی، حجم کم مدخل ها و زبان ساده از نقاط قوت و استفاده نکردن از قرآن پژوهان متبحر، نداشتن نظام جامع در مدخل ها، رعایت نکردن یک نواختی در روش انتخاب و ارجاع مدخل ها و کم توجهی به مفاهیم اصلی قرآن، از نقاط ضعف کتاب به شمار می آید.
خلاصه ماشینی:
"6. نبود نظام جامع و مانع انتخاب مدخل جمع شدن تمام کلید واژهها و موضوعهای مرتبط در یک دائرة المعارف، جزو نقاط مثبت آن به شمار میرود، اما مشخص نیست که در یک دائرة المعارف تک جلدی ـ مثل اثر حاضر ـ که باید فشردهایی از مفاهیم مربوط به قرآن در آن جمعآوری شود، چرا مدخلهایی یافت میشود که هیچ ارتباط مستقیمی با مباحث و مفاهیم قرآنی ندارد؛ مثلا انتخاب یک مدخل به نام یکی از بهاییان که شهرت زیادی هم در طبقه دانشمندان و قرآنپژوهان جهان اسلام ندارد، چون "نورسی، سعید" چه پشتوانه علمی دارد؛ همین طور مدخلی مانند "عبدالرئوف، السنخیلی" که یکی از دانشمندان مالزیایی بود.
برای مثال یکی از ادعاهای مستشرقان و بسیاری از مبانی فکری سیاسی جهان غرب معرفی اسلام به عنوان دین خشونت و جنگطلب است؛ واژهی لاتین "Islamophobia" یکی از واژههای پرکاربرد در دنیای امروز شده است؛ البته مستشرقان و غربیان متعصب بیشتر از واژههای اصلی چون "war", "violence" و… استفاده میکنند که متاسفانه در این کتاب نیز به عنوان مدخل آورده شده است؛ این در حالی است که خود قرآن کریم، اسلام و پیامبر آن را رحمت و برکت برای جهانیان ـ نه تنها مسلمانان ـ معرفی میکند: این اشکال زمانی پررنگتر میشود که مدخل دیگری با عنوان "قتال" نیز وجود دارد، اما از واژه اصلی "جهاد" که مفهوم ریشهای قرآنی و دارای بار مثبت میباشد، اثری در میان مدخلها نیست."