چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی شاخص های فرهنگی - اجتماعی خانواده در دوران دفاع مقدس و نقش و تاثیر شاخص های فوق در استحکام و سلامت خانواده به منظور ارائه الگوی مطلوب خانواده ایرانی - اسلامی انجام شده است . این تحقیق به روش پیماشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه و مصاحبه در مورد ٤٠٠٠ نفراز١٠ استان کشور از میان خانواده هایی که در سالهای ١٣٥٩ تا ١٣٦٧ متاهل بوده یا متاهل شده اند و در طول سالهای فوق در ایران زندگی و شرایط و اوضاع دوران دفاع مقدس را تجربه کرده اند، انجام شده است . نمونه های این تحقیق به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. در این پژوهش همچنین با ٣٣ نفر از گروه متخصصان و صاحب نظران مصاحبه علمی و تخصصی صورت گرفته است . این تحقیق کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی و پیمایشی است . روش تحقیقی که به منظور تحلیل داده های این پژوهش بکار رفته آن را در زمره تحقیقات همبستگی و تحلیلی قرار داده است . یافته های این پژوهش نشان می دهد که هر یک از فرضیه های این پژوهش مبنی بر اینکه بین عوامل اعتقادی (آموزه های دینی ، فرهنگ ایثار و شهادت ، ولایت پذیری و التزام عملی به احکام شرعی )، عوامل خانوادگی (ملاک های همسر گزینی ، روابط میان زوجین ، نحوه گذران اوقات فراغت ، شیوه های فرزندپروری و سبکهای دلبستگی ) عوامل فرهنگی – اجتماعی (تعاملات اجتماعی ، ارزشهای اخلاقی و اقتصادی )، عوامل فردی (سلامت جسمی و روانی ، سن ، تحصیلات ،آراستگی و سبک زندگی ) با سلامت ، رضایت مندی زناشویی و استحکام خانواده رابطه معناداری وجود دارد، تایید می شوند. براساس نتایج بدست آمده از میان متغیرهای فوق عوامل اعتقادی و از بین این عوامل ولایتمداری بیشترین ارتباط را با سلامت و استحکام خانواده در زمان دفاع مقدس داشته است و در شرایط کنونی ، از نظر نخبگان عوامل خانوادگی ، فردی و اعتقادی به ترتیب بیشترین ارتباط را با سلامت و استحکام خانواده دارند.
خلاصه ماشینی:
یافته های این پژوهش نشان می دهد که هر یک از فرضیه های این پژوهش مبنی بر اینکه بین عوامل اعتقادی (آموزه های دینی ، فرهنگ ایثار و شهادت ، ولایت پذیری و التزام عملی به احکام شرعی )، عوامل خانوادگی (ملاک های همسر گزینی ، روابط میان زوجین ، نحوه گذران اوقات فراغت ، شیوه های فرزندپروری و سبکهای دلبستگی ) عوامل فرهنگی – اجتماعی (تعاملات اجتماعی ، ارزشهای اخلاقی و اقتصادی )، عوامل فردی (سلامت جسمی و روانی ، سن ، تحصیلات ،آراستگی و سبک زندگی ) با سلامت ، رضایت مندی زناشویی و استحکام خانواده رابطه معناداری وجود دارد، تأیید می شوند.
Walder چارچوب نظری پژوهش : دراین تحقیق عناصر و مولفه های خانواده در دوران دفاع مقدس در چهار دسته متغیر فردی ، اجتماعی و اعتقادی و خانوادگی شناسایی شده اند که در دسته متغیر فردی پنج مؤلفه اصلی (سن ، تحصیلات ، سلامت جسمی و روانی ، هوش و شخصیت ) و در دسته متغیرخانوادگی پنج مؤلفه (معیارهای همسرگزینی برای تشکیل خانواده ، روابط عاطفی میان زن و مرد درخانواده ، نحوه گذران اوقات فراغت ، سبک های دلبستگی بین زوجین وشیوه های فرزندپروری ) و در دسته متغیر اجتماعی سه مؤلفه (ارزشهای اجتماعی ، روابط و تعاملات اجتماعی و روابط اقتصادی ) و در دسته متغیراعتقادی نیز سه مؤلفه (فرهنگ ایثار و شهادت ، آموزه های دینی ، ولایت پذیری ) مورد مطالعه قرار گرفته اند.