چکیده:
جغرافیای انتخابات از شاخه های جغرافیای سیاسی است که به مطالعه جنبه های جغرافیایی انتخابات مانند سازمان دهی فضایی انتخابات، تنوعات فضایی در الگوهای رای گیری و تاثیر عوامل محیطی و فضایی در تصمیم های رای دهندگان می پردازد. عواملی که به لحاظ موقعیتی، جغرافیایی و فضایی نوع تصمیم گیری های انتخاباتی را تحت الشعاع قرار می دهند، بسیار گسترده اند. یکی از این عوامل پدیده همسایگی است که از عوامل اثرگذار در رفتار سیاسی شهروندان و پیدایش الگوهای فضایی انتخابات به شمار می آید. منظور از مقوله همسایگی این است که ساکنان یک محدوده خاص (محله، روستا، شهر و استان) در قالب رای دهندگان، با نامزدی که در آن مکان زاده شده است یا زندگی می کند، همزادپنداری بیشتری دارند و تصور می کنند که نامزد محدوده (زادگاه) شان تنگناها و مشکلات آنان را بهتر درک می کند؛ ازاین رو بیشتر به او رای می دهند. این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیل نقش متغیر همسایگی در الگوی رای کاندیداهای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و برای تبیین بهتر موضوع با استفاده از نرم افزار GIS نقشه های انتخاباتی ترسیم شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد متغیر همسایگی در الگوی رای سه کاندیدا از چهار کاندیدا یعنی آقایان محسن رضایی، محمود احمدی نژاد و مهدی کروبی تاثیر زیادی داشته است و درباره آقای میرحسین موسوی این تاثیر مشهود نیست و به عبارت دقیق تر، عوامل دیگر در مرحله بالاتری قرار دارند.
خلاصه ماشینی:
تحلیل نقش متغیر همسایگی در الگوی رأی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری دورة دهم سید هادی زرقانی ١*، سید مرتضی رضوینژاد 2 ١- استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران ٢- کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران دریافت : ٩٢/١/٢٢ پذیرش : ٩٢/٣/٢١ چکیده جغرافیای انتخابات از شاخه های جغرافیای سیاسی است که به مطالعـۀ جنبـه هـای جغرافیـایی انتخابات مانند سازمان دهی فضایی انتخابات ، تنوعات فضـایی در الگوهـای رأیگیـری و تـأثیر عوامل محیطی و فضایی در تصمیم های رأیدهندگان میپردازد.
این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیل نقش متغیر همسایگی در الگوی رأی کاندیداهای دهمین دورة انتخابات ریاست جمهوری در ایران است .
نتایج پژوهش نشان میدهد متغیر همسایگی در الگـوی رأی سـه کاندیـدا از چهـار کاندیدا یعنی آقایان محسن رضایی، محمود احمدینژاد و مهدی کروبـی تـأثیر زیـادی داشـته است و دربارة آقای میرحسین موسوی این تأثیر مشهود نیست و به عبـارت دقیـق تـر، عوامـل دیگر در مرحلۀ بالاتری قرار دارند.
(حافظ نیا و کاویانیراد، ١٣٨٣: ١٢٣) تحلیل جغرافیایی انتخابات است که در آن مسائلی مانند الگوی فضایی رأیگیری و قدرت ، تأثیر عوامل جامعه شناختی و محلی بر رفتار رأیگیری، آثار رأیگیری بر محیط و ترسیم حوزه های انتخاباتی مطالعه میشود.
/ / شکل ٥ تأثیر متغیر همسایگی در الگوی رأی آقای میرحسین موسوی ٦- نتیجه گیری در جغرافیای انتخابات تلاش میشود تا ابعـاد جغرافیـایی انتخابـات بررسـی و تحلیـل شـ براساس این ، موضوعاتی مانند توزیع فضایی رأی، الگوی رأی کاندیداها، نقش عوامل محیطی و فضایی در تصمیم های رأیدهندگان و آثـار رأی گیـری بـر محـیط مطالعـه مـیشـود.