چکیده:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر تمرینات با حجم بالا و تمرینات با شدت بالا بر مقدار تجمع لاکتات ، زمان اجرا و میزان بهبود اوج اکسیژن مصرفی (VOpeak٢) در دوندگان استقامتی ١٠-١٤ ساله انجام شـد. بیسـت دانـش آمـوز دونـدة استقامتی پسر با سن ٢/٣٢±١٢/٥ سال ، قد ٣/٢٧±١٥٤/٦٢ سانتیمتر، وزن ٥/١٢±٣٤/٥ کیلـوگرم ، حـداکثر ضـربان قلـب ٣/١±٢٠٧/٥ ضربه در دقیقه و اوج اکسیژن مصرفی ٣/٢٢±٣٦/٤٥ میلیلیتر بر کیلوگرم در دقیقه به صورت متقاطع و در دو حالت در گروه های فعالیتی A و B در دو مدل فعالیت تناوبی بـا شـدت بـالا و حجـم پـایین (HT) (٦٠ ثانیـه فعالیـت بـا شدت ٩٠٪ VO٢ اوج و ٦٠ ثانیه استراحت با شدت ٣٠٪ VO٢ اوج ) به مدت ٣٠ دقیقه و با شدت پایین و حجم بـالا (VT) (٦٠ ثانیه فعالیت با شدت ٦٥٪ VO٢ اوج و ٦٠ ثانیه استراحت با شدت ٣٠٪ VO٢ اوج ) به مدت ٦٠ دقیقـه طـی دو دورة شش هفته ای و به فاصله پنج هفته از یکدیگر، به صورت داوطلبانه شرکت کردند. اوج اکسیژن مصرفی، نسبت تبادل تنفسی (RER)، رکورد دوی ١٥٠٠ متر و لاکتات پلاسمای آزمودنیها، هنگام فعالیت های تناوبی مختلـف ثبـت شـد. بـه منظـور مقایسه تفاوت میانگین ها از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه گیریهـای مکـرر و آزمـون تعقیبـی بـونفرونی در سـطح معناداری (٠٠٥≥P) استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد در Tm١٥٠٠ آزمودنیها بین پیش و پس از آزمون نوع فعالیت HT، کاهش معناداری داشتند و این تفاوت بین مدل فعالیتی HT نسبت به مدل فعالیتی VT معنـادار بـود (٠٠٥>P). در مورد متغیرهای RER و لاکتات بیشینه (Lacmax)، کاهش معناداری بین پیش و پس از استفاده از مدل فعالیتی HT نسبت به مدل فعالیتی VT مشاهده شد (٠٠٥>P). در مورد متغیر VO٢ اوج این نتایج نشان داد که با اسـتفاده از ایـن دو مـدل فعالیتی، افزایش معناداری بین مقادیر پیش و پس از فعالیت به وجود آمد (٠٠٥>P). بـر اسـاس ایـن یافتـه هـا مـیتـوان نتیجه گیری کرد که مدل فعالیتی HT نسـبت بـه مـدل فعـالیتی VT در مـورد متغیرهـای RER،VOpeak ٢،Lacmax و Tm١٥٠٠ کارایی بالاتری دارد و با توجه به محدودیت زمانی در برنامه تمرینی این گـروه از ورزشـکاران ، ایـن مـدل تمرینـی ممکن است جایگزین خوبی برای مدل های تمرینی طولانیمدت و خسته کننده به لحاظ دورة زمانی باشد.
خلاصه ماشینی:
بـر اسـاس ایـن یافتـه هـا مـیتـوان نتیجه گیری کرد که مدل فعالیتی HT نسـبت بـه مـدل فعـالیتی VT در مـورد متغیرهـای RER،VOpeak ٢،Lacmax و Tm١٥٠٠ کارایی بالاتری دارد و با توجه به محدودیت زمانی در برنامه تمرینی این گـروه از ورزشـکاران ، ایـن مـدل تمرینـی ممکن است جایگزین خوبی برای مدل های تمرینی طولانیمدت و خسته کننده به لحاظ دورة زمانی باشد.
نتایج این پژوهش در مورد حجم پلاسـما (PV) نشـان داد کـه پـس از اسـتفاده از هـر دو مـدل فعالیتی افزایش معناداری بین مقادیر پیش و پس از استفاده از مدل فعـالیتی وجـود نـدارد (جـدول ١) (٠٠٥<P).
از آنجا که این نتایج نشان داد اسـتفاده از مدل فعالیتی VT در گروه A و B نیز باعث افزایش معناداری در VO٢ اوج آزمودنیها میشود، ممکن است استفاده از این مدل (مدل تمرینی که با وارد آوردن فشار کمتر طی فعالیت ، باعث بالا بردن زمـان فعالیت ورزشی ورزشکاران میشود) مورد توجه قرار گیرد.
یافته های این بخش از پژوهش نیز نشان داد که بین پیش و پس از اجرای مدل فعالیتی HT تفاوت معناداری در مقدار RER آزمودنیها در هـر دو گـروه A و B وجـود دارد.
5. Sperlich B, Zinner C, Heilemann I, Kjendlie P, Holmberg HC, Mester J, (2010), High- intensity interval training improves VO2peak, maximal lactate accumulation, time trial and competition performance in 9–11-year-old swimmers, Eur J Appl Physiol, 110:1029–1036.
Helgerud J, Engen LC, Wisloff U, Hoff J, (2001), Aerobic endurance training improves soccer performance, Med Sci Sports Exerc 33:1925–1931.