چکیده:
این مقاله سعی دارد ضمن مطالعه روند دمای چند دهه اخیر در ایران به ارتباط این روند با افزایش گاز Co2 جو بپردازد. به همین منظور ابتدا ایستگاه هایی که دارای آمار بلند مدت ( از سال 1958، به علت اینکه داده های Co2 ازاین سال در دسترس هستند ) بودند انتخاب گردیده و در مرحله بعد از بین آنها، ایستگاه هایی که بیش از دو سال پی در پی فاقد آمار ( به علت حساسیت مطالعه تغییر اقلیم ) بودند از تحلیل کنار گذاشته شده اند، در نهایت تمام بررسی ها بر روی 12 ایستگاه انجام گرفته است. در این پژوهش برای تعیین صحت داده ها از آزمون خود همبستگی مرتبه اول و ران تست استفاده شده است. از آزمون ناپارامتریک من کندال جهت تعیین میزان، جهت و معنی داری روند استفاده گردیده. طبق نتایج پژوهش در اکثر ایستگاه های موردمطالعه ( ایستگاه های سینوپتیک ) روند افزایشی دما با شدت های مختلف مشاهده شده، به طوری که ایستگاه های آبادان و شاهرود بدون روند، ایستگاه های اصفهان، تبریز، کرمان از روند مثبت با شدتی ضعیف، ایستگاه های بابلسر و زنجان از روند مثبت با شدت متوسط، ایستگاه های یزد ، کرمانشاه، مشهد از روند مثبت با شدت نسبتا بالا، ایستگاه های تهران و بوشهر از روند مثبت با شدت بالا و ایستگاه انزلی از روند منفی با شدت متوسط برخوردار بوده اند. و با توجه به اینکه میزان Co2 جو در این مدت روندی افزایشی داشته است به نظر می رسد روندهای مشاهده شده در ایستگاهای مذکور نیز از افزایش Co2 متاثر گردیده است.
خلاصه ماشینی:
به همین منظور ابتدا ایستگاه هایی کـه دارای آمـار بلنـد مـدت ( از سـال ١٩٥٨، به علت اینکه داده های Co٢ ازاین سال در دسترس هستند ) بودند انتخاب گردیده و در مرحلـه بعد از بین آنها، ایستگاه هایی که بیش از دو سال پی در پی فاقد آمار (به علت حساسیت مطالعـه تغییـر اقلیم ) بودند از تحلیل کنار گذاشته شده اند، در نهایت تمام بررسی ها بر روی ١٢ ایـستگاه انجـام گرفتـه است .
1Climate Change 2Global Wrming 3Henderson-Sellers and Robinson 4Peixoto and Oort Co٢ در جو به عنوان یک گـاز گلخانــه ای ١ عمـل مـیکنـد.
درجه سانتیگراد به علت روند رو به رشد شهرنشینی در طی این مدت همراه 1Greenhouse Gases 2Ghil and Vautard 3Hasselmann 4Schlesinger and Ramankutty 5North and Kim 6North et al 7Santer et al 8Hegerl et al 9Jones and Hegerl با انتشار گاز گلخانه ای Co٢ ناشی از آن افزایش داشته است ( نیکـل و همکـاران ١ ١٩٩٦، جونز و همکاران ١٩٩٧٢، هانس و لبدوف ١٩٨٧٣) .
همچنـین بـر اسـاس نتـایج طـرح آشکارسـازی تغییـر اقلـیم در ایـران ، در اکثـر ایستگاه های ایران روند افزایش دما مشاهده گردیده است ( رحیم زاده ١٣٨١).
داده هاو روش ها داده های Co٢ مورداستفاده در این پژوهش از اندازه گیـری هـای ایـستگاه مانالوآ میباشد، این ایستگاه در ارتفاع ٤٠٠٠ متری ازسطح دریا در جزیره هاوایی واقع شده است ، به همین علت از منـابع آلـوده کننـده محلـی بـه دور مـی باشـد.
نتایج و بحث برای بررسی صحت داده های هر ایستگاه از آزمون ناپارامتریک ران تـست و تابع خود همبستگی استفاده شده است .