چکیده:
در این مقاله با روشن کردن مفهوم ماهیت اعمال حقوقی به طور کلی و ثمره عملی داشتن این گونه بحث ها، زمینه لازم برای بحث از تعریف و ماهیت نکاح به عنوان یک امر اعتباری، علیرغم نداشتن جنس و فصل حقیقی فراهم آمده است. آنگاه با رویکردی مقایسه ای ضمن پرداختن به تعریف نکاح در فقه، حقوق موضوعه ایران، چند کشور اسلامی و حقوق موضوعه کشورهای غربی به ویژه آمریکا تلاش کرده ایم عناصر ذاتی به کار رفته در مفهوم نکاح را به اجمال شناسایی کنیم. سپس تحلیل های ارائه شده در تبیین تفصیلی شالوده نکاح را از مناظر یاد شده در قالب های قرارداد، موقعیت، نهاد، سبکی برای زندگی و عبادت گزارش کرده، فواید عملی بحث را در مجموعه احکام مترتبه ویا قابل ترتب بر نکاح، براساس ماهیت مختار خود از آن که ملهم از قرآن کریم و عبادت دانستن نکاح است، بیان و ماده ای را در تعریف نکاح برای درج در قانون مدنی ایران پیشنهاد کرده ایم.
خلاصه ماشینی:
استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی ، تهران، ایران دریافت : ٩١/٥/١٨ پذیرش: ٩١/٨/٢٧ چکیده در این مقاله با روشن کردن مفهوم ماهیت اعمال حقوقی به طور کلی و ثمره عملی داشتن این گونه بحث ها، زمینه لازم برای بحث از تعریف و ماهیت نکاح به عنوان یک امر اعتباری ، علیرغم نداشتن جنس و فصل حقیقی فراهم آمده است .
در حقوق کشورهای غربی به ویژه کشورهای تابع حقوق کامن لا١ و مشخصا آمریکا که متناسب با پنجاه ایالت خود، از تنوع رژیم های حقوقی در عرصه حقوق خانواده برخوردار و موضوع محور است ،٢ بحث از ماهیت نکاح در منابع جدید قانونی [١٤، ج١، ص١٧٣] و حقوقی این کشور [١٥، ص٢٦٢ و ٢٨٠] با عنوان Nature of the Marriage Contract مطرح است .
تعریف نکاح در حقوق کشورهای غربی در قانون مدنی فرانسه ، ازدواج تعریف نشده است ؛ ولی ماده ١٤٤ (اصلاحی آوریل ٢٠٠٦م) با تصریح به این که ذکور و اناث تا رسیدن به ١٨ سال تمام نمی توانند مبادرت به انعقاد نکاح کنند به طور ضمنی به دخالت تغایر جنسیتی طرفین در نکاح اشاره شده است .
در مورد عامل اول باید خاطر نشان کرد که تا همین دو دهه اخیر به موجب قوانین عادی و اصلاحیه های قانون اساسی در کشورهای غربی بخصوص آمریکا، ازدواج دو همجنس به طور کامل ممنوع بوده است [٣٣، ص٢٣٤] ولی در حقوق خانواده امروز غرب، ضرورت وجود این عامل با چالشی «بزرگنمایی شده» روبه رو است و طیفی از تلاشهای نظری و عملی را برای به رسمیت شناخته شدن روابط میان همجنسان در قالب های غیر ازدواجی تا ازدواج شکل داده است ؛ به گونه ای که از سال ١٩٨٩م.