چکیده:
یکی از راهکارهای موثر در زمینه ارتقای بهره وری نظام اقتصادی، راهکار سنجش اعتبار در صنعت بانکداری است که با ارائه خدمات خویش موجب توزیع عادلانه سرمایه در سطح جامعه می شود؛ سرعت و کارایی در انتقال وجوه از واحدهای مازاد اقتصادی به متقاضیان وجوه را بالا می برد، شفافیت و اطمینان عمومی را افزایش می دهد و در نهایت، با کاهش وقوع جرائم مالی و بهبود نظام اقتصادی منجر به ارتقای امنیت، آرامش و رفاه عمومی جامعه می شود. این موضوع در چارچوب بانکداری اسلامی به دلیل ماهیت متفاوت و نوع عملیات منحصربه فرد آن از اهمیت دوچندانی برخوردار می شود. این تحقیق بر آن است تا بررسی پدیده اعتبارسنجی در بانکداری اسلامی به ویژه، مدل بانکداری بدون ربای ایران، بر اساس آموزه های اسلامی ضرورت سنجش اعتبار از ابعاد دیگری اثبات نماید. در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق تحلیلی- استنباطی دلایل ضرورت سنجش اعتبار در بانکداری اسلامی بررسی می شود و ضرورت سنجش اعتبار از منظر بانکداری اسلامی را در دو سطح خرد و کلان اثبات می گردد. در سطح خرد ایفای نقش وکالتی بانک ها در قبال سپرده گذاران و اجرای عقود اسلامی در قراردادهای بانکی بر اساس مختصات واقعی آن ها و در سطح کلان لزوم استقرار عدالت اقتصادی و جلوگیری از بحران آفرینی به بهانه کسب سود و منفعت بیشتر از دلایل اهمیت سنجش اعتبار در بانکداری اسلامی است.
خلاصه ماشینی:
"یکی از راهکارهای مؤثر در زمینۀ ارتقای بهرهوری نظام اقتصادی، راهکار سنجش اعتبار در صنعت بانکداری است که با ارائۀ خدمات خویش موجب توزیع عادلانۀ سرمایه در سطح جامعه میشود؛ سرعت و کارایی در انتقال وجوه از واحدهای دارای مازاد وجوه به متقاضیان وجوه را بالا میبرد، شفافیت و اطمینان عمومی را افزایش میدهد و در نهایت با کاهش وقوع جرائم مالی و بهبود سلامت نظام اقتصادی منجر به ارتقای امنیت، آرامش و رفاه عمومی میشود.
برخی از نقشها و کارکردهایی که برای نظام سنجش اعتبار متصور است، عبارتاند از: ارزیابی بیطرفانه ریسک اعتباری توسط نهادهای مالی از طریق ارزیابی اهلیت و رفتار بازپرداخت مشتری؛ حداقل نمودن وامها و داراییهای غیرکارا در صنعت اعتباری؛ به کارگیری روشهای عادلانه در تسهیم اطلاعات اعتباری بین اعتباردهندگان برای نمونه فراهم کردن امکان اعطای اعتبار و تسهیلات به مشتریان جدید بدون سابقۀ اعتباری؛ حمایت از متقاضیان وجوه و اعتباردهندگان برای تنظیم توان بازپرداخت؛ گزارشگری تاریخچه اعتباری مثبت و منفی ضمن پایش مشتریان از طریق استعلام گزارشهای رفتاری مشتریان تسهیلات؛ کنترل و محدود کردن تقلبها و تخلفات اقتصادی؛ کاهش زمان بررسی اعطای تسهیلات اعتباری ضمن تسریع در تصمیمگیری و در نتیجه، افزایش سرعت گردش اعطای تسهیلات اعتباری به همۀ بخشهای اقتصاد؛ فرهنگسازی به اشتراک گذاشتن اطلاعات بین واسطههای مالی (با عملیاتی شدن چنین سیستمی اشخاص حقیقی و حقوقی متوجه خواهند شد که رفتار مثبت یا منفی آنها در خصوص نحوۀ بازپرداخت دیون بانکی و بیمهای در یک پایگاه داده مجتمع ثبت شده و در اختیار کلیه بانکها و بیمهها قرار خواهد گرفت."