خلاصه ماشینی:
"پیش از هر چیز ما باید از شرایط و لوازم این موفقیتها و شکستها پرسش کنیم؟ باید اینها را مرور میکنیم و در نظر بیاوریم: نظم جهانی موجود چگونه قوام مییابد و نهادهای مقوم آن چگونه عمل میکنند و شیوهی تعامل ما با آنها چگونه باید باشد؟ اگر قرار است که برخی انحصارات صنعتی جهان را بشکنیم (همچون صنایع موشکی و تولید انرژی هستهای)، مسئلهی اقتصادی بودن آنها را چه میکنیم؟ همچنین انحصارات مالی جهانی، انحصارات سایر تکنولوژیها و سایر مکانیزمهای انحصاری دربارهی منابع اولیه را چگونه میخواهیم دریابیم و حل کنیم؟ شرایط تاریخیای که موجب توسعهی کشورها شده است را دریابیم، اینکه فلان کشور در دههی چهل یا نود، در فلان شرایط منطقهای و جهانی راهی در توسعه رفته است، موجب نمیشود که ما اکنون در آغاز قرن بیست و یکم و در عصر جهانی شدن و منطقهی خاورمیانه و کشوری با شرایط ایران، هم بهلحاظ واقعیتهای اقتصادی، و هم آن آرمانهای خاص انقلاب اسلامی، همان راه را در توسعه برویم و ما شکست طرحهای ژاپن اسلامی و الگوی مالزی را دیدهایم؛ اکنون نباید دوباره الگوی چینی یا ترکیهای ما را در چالهی فهم غیرتاریخی از راه توسعه کند."