چکیده:
یکی از معایب افزایش دسترسی به اطلاعات ناشی از آزمون های ژنتیکی، افزایش احتمال تبعیض میان افراد و سوء استفاده از این اطلاعات در زمینه اصلاح نژاد است. آنچه تلاش برای محدود ساختن صفات ارثی معیوب شناخته می شود، ممکن است در عمل به سیاستی در جهت به وجود آوردن نژادی خاص مبدل شود. این امر موجب شده عده ای به مخالفت با هر گونه طرح اجباری اصلاح نژاد بر اساس اطلاعات ژنتیکی بپردازند؛ به همین دلیل شناسایی و جلوگیری از این گونه سوء استفاده ها از منظر فقهی و حقوقی از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرف دیگر، در برخی موارد، استفاده از اطلاعات ژنتیکی با هدف اصلاح نژادی در جهت جلوگیری از به وجود آمدن کودکانی است که با برخی بیماری های خاص موجب عسر و حرج خود و خانواده و نیز مشکلاتی برای جامعه می شوند. مقاله حاضر یک تحقیق میان رشته ای است که به صورت تحلیلی و توصیفی به بیان مفاسد طرح اصلاح نژادی بر اساس مباحث ژنتیکی، راه های جلوگیری از آن، بحث اصلاح نژاد رضایتمندانه و استثنای وارد بر ممنوعیت طرح اصلاح نژادی با توجه به اصول پذیرفته شده در حقوق اسلام و ایران و متن اعلامیه حقوق بشر اسلامی پرداخته است.
خلاصه ماشینی:
از طرف دیگر، در برخی موارد، استفاده از اطلاعات ژنتیکی با هدف اصلاح نژادی در جهت جلوگیری از به وجود آمدن کودکانی است که با برخی بیماریهای خاص موجب عسر و حرج خود و خانواده و نیز مشکلاتی برای جامعه میشوند.
بنا بر آنچه گفته شد، روشن است که نه تنها هر گونه طرح اجباری جهت بهبود سلامت مردم با تغییر و جایگزین کردن سلولهای تولید مثلی، جلوگیری از ازدواج افراد خاص و یا توصیه به سقط جنین، بر اساس تهیه و جمع آوری اطلاعات ژنتیکی افراد، زنگهای خطر را به صدا در میآورد و بروز عواقبی چون «اصلاح نژادی» و «یوژنیک» را گوشزد میکند، بلکه استفاده خصوصی و داوطلبانه افراد و گروههای خاص از فناوری ژنتیک برای بالا بردن تواناییهای ژنتیکی افراد نیز منجر به «یوژنیک» خواهد شد.
1ـ طرح بحث اصلاح نژاد رضایتمندانه با توجه به آنچه گفته شد، هر گاه بر اساس اطلاعات ژنتیکی جمعآوری شده، اجباری از طرف قدرتها و دولتها برای جایگزین کردن سلولهای تولید مثلی، سقط جنین یا عدم ازدواج دو فرد صورت گیرد، این امر میتواند در جهت فعالیتهای اصلاح نژادی تلقی شود و قطعاً مخالف حقوق و آزادیهای بشری خواهد بود.
يافتههاي پژوهش بنا بر آنچه گفته شد، باید توجه کرد که نه تنها اجرای هر گونه طرح اجباری جهت بهبود سلامت مردم با تغییر و جایگزین کردن سلولهای تولید مثلی، جلوگیری از ازدواج افراد خاص یا توصیه به سقط جنین، بر اساس تهیه و جمعآوری اطلاعات ژنتیکی افراد، بروز عواقبی چون «اصلاح نژادی» و «یوژنیک» را گوشزد میکند، بلکه استفاده خصوصی و داوطلبانه افراد و گروههای خاص از فناوری ژنتیک برای بالا بردن تواناییهای ژنتیکی افراد نیز منجر به «یوژنیک» خواهد شد.