چکیده:
یکی از راههای نجات از بلایا و مصیبتها و گرفتاریها، قربانی و اهدای پیشکش به نیرو یا قدرتهای برتر و حاکم بر عالم است. در همه ادیان الهی و غیرالهی و ابتدایی قربانی به شکلهای متفاوتی وجود دارد که بیشتر به دو نوع خونی و غیرخونی تقسیم میشود. در میان ادیان ابتدایی، بومیان قاره آمریکا بهویژه مرکزی و جنوبی، ظالمانهترین شکل قربانی یعنی قربانی انسانی را برای آرامکردن خشم خدایان یا جلب نظر آنها بهکار میبردند. در این مقاله سعی شده است با شرح مختصری از انواع قربانی به دلیل فلسفی و مذهبی، ذهن خواننده را نسبت به باور این عمل در بین بومیان، کمی شفافتر از پیش نماید.
خلاصه ماشینی:
در میان ادیان ابتدایی، بومیان قاره آمریکا بهویژه مرکزی و جنوبی، ظالمانهترین شکل قربانی یعنی قربانی انسانی را برای آرامکردن خشم خدایان یا جلب نظر آنها بهکار میبردند.
عمل قربانی نه تنها در میان مردم بومی دینباور آمریکا برای تقرب و جلب نظر خدایان انجام میگرفت؛ بلکه در اسطورههای خدایان نیز دیده میشود.
در میان قوم «پاونی» و بهویژه قبیله «اسکیدی» در مراسم ویژهای که آغازش شنیدن اولین صدای تندر بعد از فصل زمستان بود، مردم به سمت معبد غربی میرفتند و آیینی را انجام میدادند که شبیه رسم «آزتک»ها در آمریکای مرکزی بود.
زمانی تصور میشد که قربانی انسانی از مکزیک مرکزی و در دوره پساکلاسیک به جامعه مایایی وارد شده؛ اما شواهد موجود نشان میدهد که در دوره کلاسیک این رسم وحشیانه نیز بهطور گستردهای رواج داشته است (توب، 1375: 71).
در ماه ششم( ) «توسکاتل» ، مراسم ویژهای که یکسال تدارک دیده شده بود برای خدای «تسکاتلی پوکا» (آینه دودی) برگزار میشد؛ و در آن اسیری به چهار میخ کشیده میشد و قلبش را با چاقوی سنگی و زنده بیرون آورده؛ در ظرف مخصوص گذاشته و به خدا تقدیم میکردند (Crawly,1980: 2/896, Alexander, 1980: 7/186, Smart,1993: 185, Jones.
نوعی از گروه خونی؛ قربانی انسان و شکنجه او برای تقرب هرچه بیشتر به خدا/ خدایان انجام میشد.
این رسم در میان قبایل شمال عربستان مانند «دومةالجندل» برای الهه «ود» انجام میگرفت و پیکر خونین قربانی را نزدیک پرستشگاه الهه، خاک میکردند (مصطفوی، 1369: 136).