چکیده:
آیین دادرسی کیفری تجلیگاه رویاروئی میان « امنیت» و «آزادی» و به تعبیردیگر صحنه چالش میان نظم عمومی از یکسو و حراست از حقوق و آزادی های فردی از سوی دیگر است. در این بین فرایند تحصیل دلیل به منظور شناسایی مجرمان و پیگرد آنان از مهمترین مراحل رسیدگی و محل تقابل جدی حقوق فردی و قدرت عمومی است. اصل بنیادین حاکم بر این فرایند یعنی اصل آزادی تحصیل دلیل، مقتضی تحصیل دلیل به هر راه ممکنی به منظور اعاده نظم از دست رفته جامعه است و مسلما اعمال آن به نحو مطلق، آزادیهای فردی و حریم خصوصی شهروندان را در معرض تضییع قرار میدهد. عامل ایجاد توازن، مشروعیت تحصیل دلیل در حقوق ما و قاعده معتبر ناشناختن ادله غیرمشروع در انگلستان خواهد بود که متضمن رعایت حقوق فردی و احترام به کرامت انسانی و نیز حفظ شأن دادگستری در فرایند تحصیل دلیل است.
خلاصه ماشینی:
با این حـال محـدودیتهایی بـر اصـل مذکور وارد است که عموما در جهت حمایت از حقوق فردی در مقابل مصالح عمومی و ایجاد توازن و تعادل میان قدرت عمومی و آزادی های فردی ایجاد و مطرح گشته انـد که برای نمونه می توان از عدم امکان استناد به دلایل نامشروع از قبیل هیپنـوتیزم ، دروغ سنج و یا سروم حقیقت و نیز بطلان ادله ای اشاره نمود که علیرغم مشروع بودن نوع آن از طرق نامشروعی تحصیل گشته اند، همچون اقرار حاصل از شـکنجه ، خدعـه و سـایر 1 طرق نامشروع .
اصـل مشـروعیت تحصیل دلیل که به موجب آن تحصیل دلایل باید بـا رعایـت ضـوابط قـانونی و حفـظ کرامت انسانی و نیز با در نظر گرفتن شأن و منزلت سیستم عدالت کیفری و مأموران آن انجام گردد؛ تا حدود زیادی گستره اصل آزادی دلیـل را ترسـیم مـی نمایـد و همچنـین اعمال و رعایت این اصل تا حدود بسیاری عامل ایجـاد تـوازن میـان مصـالح عمـومی جامعه که هدف اصل آزادی دلیل است و حقوق و آزادی های فردی شـهروندان کـه بـا رعایت اصل مشروعیت تحصیل دلیل تضمین می گردد، است .
اساسا در دادرسی کیفری باید میـان مصـالح عمـومی و آزادی هـای فـردی توازن برقرار گردد و یکی از طرق ایجاد توازن این است که شـیوه هـای تحصـیل دلیـل مورد توجه قرار گرفته و اگر در تحصیل دلیل ، مصلحت اشخاص و حقوق و آزادی های فردی و یا کرامت آن ها نادیده گرفته شده باشد، چنین دلیلی مورد پذیرش محاکم قـرار نگیرد، چرا که با پذیرش دلیل حاصله از طرق غیر قانونی و نامشروع بـه طـور ضـمنی وضعیت مزبور تأئید گشته و ترویج پیدا خواهد کرد.